English
Język Polski
Żydowska Samopomoc Społeczna w okresie akcji „Reinhardt”
Aleksandra Bańkowska
olabankowska@interia.pl Biogramhistoryczka, doktorantka IH PAN, redaktorka naukowa tomów edycji Archiwum Ringelbluma, m.in. Archiwum Ringelbluma. Konspiracyjne Archiwum Getta Warszawy, t. 11: Ludzie i prace „Oneg Szabat” (2013, wspólnie z Tadeuszem Epszteinem) oraz t. 27: Żydowska Samopomoc Społeczna w Warszawie 1939–1943 (2016, wspólnie z Marią Ferenc Piotrowską).
https://orcid.org/0000-0003-1037-0550
Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk
Zagłada Żydów. Studia i Materiały, Nr 13 (2017), Strony: 276-294
Data zgłoszenia: 2020-10-17Data publikacji: 2017-12-03
https://doi.org/10.32927/ZZSiM.360
Abstrakt
W 1942 r. Żydowska Samopomoc Społeczna (ŻSS) była jedyną centralną organizacją żydowską w Generalnym Gubernatorstwie, mającą przedstawicielstwa w ponad 300 miejscowościach. Od samego początku akcji „Reinhardt” do Prezydium ŻSS w Krakowie docierały oficjalne pisma od lokalnych placówek, a także listy indywidualne, z informacjami o „wysiedleniach w nieznanym kierunku”, które w rzeczywistości były deportacjami do obozów zagłady. W artykule zanalizowano treść i język tych wiadomości oraz opisano działania, jakie Prezydium ŻSS podjęło w związku z gromadzonymi informacjami. W pierwszych tygodniach były to próby uzyskania potwierdzenia, dokąd docierają transporty, oraz negocjacje z niemiecką administracją GG w sprawie zapewnienia „przesiedleńcom” godziwych warunków życia w nowych miejscach. Działań tych zaprzestano wraz z narastaniem świadomości Zagłady. Wysiłki Prezydium koncentrowały się odtąd na chronieniu własnych pracowników przed deportacją i zwiększaniu ich liczebności. Ponadto nakłaniano lokalne placówki do tworzenia wspólnot pracy dla rzemieślników, co – jak uważano – zapewni zatrudnionym pozostanie na miejscu. Ostatecznie wszelkie środki zawiodły. ŻSS kontynuowała działalność pod zmienioną nazwą (Jüdische Unterstützungstelle, JUS) w znacznie zmniejszonym zakresie do lipca 1944 r.
Słowa kluczowe
Żydowska Samopomoc Społeczna , akcja „Reinhardt” , deportacje , świadomość Zagłady , opieka społeczna , próby ratunku , kontakty z rządem GG
Licencja
Prawa autorskie (c) 2017 Zagłada Żydów. Studia i Materiały
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0
Inne teksty tego samego autora
- Aleksandra Bańkowska, Agnieszka Haska, „…w podziemiach wymienionych domów zakopane są…”. Poszukiwania Archiwum Ringelbluma , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 12 (2016)
- Agnieszka Haska, Aleksandra Bańkowska, Powojenni lokatorzy budynku przy ul. Tłomackie 5 , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 8 (2012)
- Aleksandra Bańkowska, Partyzantka polska lat 1942–1944 w relacjach żydowskich , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 1 (2005)
- Aleksandra Bańkowska, Sebastian Piątkowski (oprac.), Relacje o pomocy udzielanej Żydom przez Polaków w latach 1939–1945, t. 1–4 [Aleksandra Bańkowska] , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 17 (2021)
- Aleksandra Bańkowska, Tatiana Brustin-Berenstein , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 7 (2011)
- Aleksandra Bańkowska, Weronika Romanik, Podziemne Archiwum Getta Białostockiego. Archiwum Mersika–Tenenbauma , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 9 (2013)
- Aleksandra Bańkowska, Polish Partisan Formations during 1942–1944 in Jewish Testimonies , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: 2008: Holocaust Studies and Materials
- Maria Ferenc, Aleksandra Bańkowska, „Czy może być jakieś odszkodowanie moralne za zatarcie wszelkich śladów tysiącletniego istnienia Żydów w Polsce?” Nieznane pisma Emanuela Ringelbluma z 1943 r. , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 20 (2024)
- Aleksandra Bańkowska, Jan Láníček, Jan Lambertz (red.), More than Parcels: Wartime Aid for Jews in Nazi Camps and Ghettos , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 19 (2023)
- Aleksandra Bańkowska, Między odpowiedzialnością a bezsilnością, ofiarnością a pokusą. Pracownicy opieki społecznej w getcie warszawskim wobec podopiecznych i petentów , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 20 (2024)
Podobne artykuły
- Jacek Leociak, Rachel Brenner, The Ethics of Witnessing. The Holocaust in Polish Writers’ Diaries from Warsaw, 1939–1945 , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 11 (2015)
- Jan Grabowski, Barbara Engelking, Warszawscy Żydzi wydaleni ze Szwajcarii do Generalnego Gubernatorstwa. Studium przypadku , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 1 (2005)
- Natalia Aleksiun, Gdy Fajga porzuciła Tadeusza. Wojenne związki ocalałych po Zagładzie , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 17 (2021)
- Adam Puławski, Magdalena Hułas (red.), współpraca Piotr Długołęcki, Polskie Dokumenty Dyplomatyczne 1942 , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 20 (2024)
- Przemysław Nowicki, Łucja Pawlicka-Nowak (1938–2020) – badaczka Zagłady, prekursorka archeologii miejsc pamięci , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 16 (2020)
- Jacek Leociak, Ewa Wiatr, Krystyna Radziszewska (red.), Oblicza getta. Antologia tekstów z getta łódzkiego , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 16 (2020)
- Jan Grabowski, Klaus-Michael Mallmann, Martin Cüppers, Półksiężyc i swastyka. III Rzesza a świat arabski , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 5 (2009)
- Jan Grabowski, Dariusz Libionka, Bezdroża polityki historycznej. Wokół Markowej, czyli o czym nie mówi Muzeum , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 12 (2016)
- Jan Grabowski, Redakcja, From the editor , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: 2008: Holocaust Studies and Materials
- Havi Dreifuss, „Oni wciąż we mnie żyją”. Israel Gutman (1923–2013): ocalały z Zagłady, uczestnik powstania w getcie warszawskim, historyk żydowski , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 10 (2014)
<< < 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 > >>
Możesz również Rozpocznij zaawansowane wyszukiwanie podobieństw dla tego artykułu.
