W pierwszym kręgu. Listy ukrywającego się
Zagłada Żydów. Studia i Materiały, Nr 16 (2020), Strony: 464-494
Data zgłoszenia: 2020-11-07Data publikacji: 2020-12-15

Abstrakt
Są to listy warszawskiego lekarza dr. Józefa Jabłońskiego, podczas okupacji ukrywającego się – jako Żyd – na wsi na Lubelszczyźnie. Zachowało się 13 tekstów, pisanych w okresie od września do grudnia 1942 r. W odróżnieniu od większości informacji pochodzących od ukrywających się, te zdumiewają opisami przyjemnych sytuacji. Niektóre brzmią tak, jak gdyby dr Jabłoński pojechał na wypoczynek na wieś do znajomych. Oczywiście powstaje pytanie, w jakim stopniu publikowane listy odzwierciedlają sytuację prawdziwą. Jasne, że wiele informacji nie mogło się w nich znaleźć. Niemniej jednak to, co jest, wydaje się raczej prawdziwe. Jak wytłumaczyć to, że autorowi było w ukryciu tak dobrze? Niewątpliwie trafił do światłych, dobrych ludzi. Statystyczna szansa trafienia człowieka potrzebującego schronienia akurat do takich była jednak niewielka. W towarzyszącym publikacji komentarzu rozpatrzono elementy sytuacji społecznej, które tę szansę w wypadku dr. Jabłońskiego zwiększyły
Słowa kluczowe
ukrywanie się Żydów , okupacja , Lubelszczyzna , konspiracja , lekarze , listy jako źródło historyczne
Bibliografia
Blady-Szwajgier Adina, I więcej nic nie pamiętam, Warszawa: Nisza, 2019.
Google Scholar
Brodowska-Kubicz Helena, Z chłopskiej łąki. Wspomnienia, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 1994.
Google Scholar
Ciesielska Maria, Lekarze getta warszawskiego, Warszawa: Wydawnictwo Dwa Światy, 2017.
Google Scholar
Frister Roman, Autoportret z blizną, tłum. Elżbieta i Roman Frister, Warszawa: Oficyna Wydawnicza Przybylik&, 2019.
Google Scholar
Grossman Leonid, Śmierć poety, tłum. Władysław Broniewski, Warszawa: Książka, 1939.
Google Scholar
Huxley Aldous, Nad Zatoka Meksykańską, tłum. Stanisława Kuszelewska, Warszawa: wyd. J. Przeworski, 1938.
Google Scholar
Kula Marcin, Jerzy Jedlicki, historyk nietypowy, Warszawa: Otwarta Rzeczpospolita i Nisza, 2018.
Google Scholar
Kula Marcin, Mimo wszystko bliżej Paryża niż Moskwy. Książka o Francji, PRL i o nas, historykach, Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 2010.
Google Scholar
Kula Marcin, W drodze przez walące się Niemcy, „Mówią Wieki” 2000, nr 5.
Google Scholar
Kula Marcin, Wspomnienia o wspomnieniach. Syn o pobycie Witolda Kuli w niewoli, „Łambinowicki Rocznik Muzealny” (Opole) 2009, t. 32.
Google Scholar
Kula Witold, Dziennik czasu okupacji, do druku podali Nina Assorodobraj-Kula, Marcin Kula, wstępem i przypisami opatrzył Marcin Kula, Warszawa: PIW, 1994.
Google Scholar
Kula Witold, Rozdziałki, Warszawa: Wydawnictwo Trio, 1996.
Google Scholar
Lipszyc Rywka, Dziennik z getta łódzkiego, oprac. i wstęp Ewa Wiatr, posłowie Anita Friedman, Kraków–Budapeszt: Austeria, 2017.
Google Scholar
Morcinek Gustaw, Gołębie na dachu, Warszawa: Rój, 1939.
Google Scholar
Najmniej jestem tam gdzie jestem… Listy Zofii z Vorzimmerów Breustedt z Warszawy i getta warszawskiego do córkami Marysi w Szwajcarii (1939–1942), wstęp, oprac. i komentarze Elżbieta Orman, tłum. listów niemieckojęzycznych Elżbieta Wrońska, konsultacja językowa Ewa Górbiel, Kraków: Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego i Księgarnia Akademicka, 2016.
Google Scholar
Rachmanowa Aleksandra, Tragedia pewnej miłości. Powieść o małżeństwie Lwa Tołstoja, Katowice: Księgarnia i Drukarnia Katolicka, 1938.
Google Scholar
Rodziewiczówna Maria, Atma. Powieść, Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 1929.
Google Scholar
Spis rzeczy z nienapisanej książki, z Jerzym Jedlickim rozmawiała Justyna Dąbrowska, „Tygodnik Powszechny” 2011, nr 13.
Google Scholar
Steinhaus Hugo, Wspomnienia i zapiski, oprac. Aleksandra Zgorzelska, Londyn: Aneks, 1992.
Google Scholar
Sułek Antoni, Badacz i świadek drugiej generacji. O ratowaniu lokalnej pamięci zagłady Żydów, „Więź” 2017, nr 4.
Google Scholar
Sułek Antoni, Both Researcher and Second-Generation Witness. On Rescuing Local Memory of the Holocaust in Poland, „East European Politics and Societies and Cultures” 2018, t. 20, nr 10.
Google Scholar
Sułek Antoni, Droga do Sobiboru, „Tygodnik Powszechny” 2019, nr 15.
Google Scholar
Sułek Antoni, Kto pomagał, kto zabijał, „Tygodnik Powszechny” 2018, nr 8.
Google Scholar
Sułek Antoni, Ocalenie Lejbusia Goldberga. Kropla historii Zagłady [w:] Co się dzieje z polskim społeczeństwem? Księga jubileuszowa dedykowana profesorowi Ireneuszowi Krzemińskiemu, red. Urszula Kurczewska, Małgorzata Głowania, Wojciech Ogrodnik, Dominik Wasilewski, Warszawa: WUW, 2019.
Google Scholar
Sułek Antoni, Śmierć prawdziwym zwycięzcą, „Tygodnik Powszechny” 2019, nr 36.
Google Scholar
[Sułek Antoni], Wobec Żydów więcej było wolno, z prof. Antonim Sułkiem rozmawia Maciej Stasiński, „Gazeta Wyborcza”, 2–3 VI 2018.
Google Scholar
Tokarska-Bakir Joanna, Bracia miesiące. Studia z antropologii historycznej Polski 1939–1946, Warszawa: IBL PAN, 2020 (w druku).
Google Scholar
Wells Herbert George, Ludzie jak bogowie, tłum. Janina Sujkowska, Warszawa: Biblioteka Groszowa, 1928.
Google Scholar
Wiktor Jan, Błogosławiony chleb ziemi czarnej, Warszawa: Książnica-Atlas, 1939.
Google Scholar
Wójcik Przemysław, Wstęp [w:] Rychliński Stanisław, Wybór pism, Warszawa: PWN, 1976.
Google Scholar
Żywoty historyczne, wstęp i przypisy Ryszard Stemplowski, Kęty: Wydawnictwo Marek Derewiecki, 2020.
Google Scholar
Licencja
Prawa autorskie (c) 2020 Zagłada Żydów. Studia i Materiały

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0
Inne teksty tego samego autora
- Marcin Kula, Szuflada z dokumentami [Czarna księga, red. Wasilij Grossman, Ilja Erenburg, oprac. Joanna Nalewajko-Kulikov] , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 17 (2021)
- Marcin Kula, Elementy obrazu może błędne, ale całość najpewniej prawdziwa. Jedwabne, Radziłów, Wąsosz… [Mirosław Tryczyk, Miasta śmierci] , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 17 (2021)
- Marcin Kula, Skończyły się obchody rocznicy Marca, porozmawiajmy więc o nim jeszcze raz, w perspektywie długiego trwania , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 14 (2018)
- Marcin Kula, Kucia Marek, Auschwitz jako fakt społeczny , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 2 (2006)
- Marcin Kula, Studium casusu (nawet jeśli niezwykłego), czy kulturowej historii powszechnej? Maria Ferenc, „Każdy pyta, co z nami będzie”. Mieszkańcy getta warszawskiego wobec wiadomości o wojnie i Zagładzie, Warszawa: ŻIH, 2021, 528 s. , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 18 (2022)
- Marcin Kula, Po lekturze Behemota , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 12 (2016)
- Marcin Kula, Na defiladę – czy na psychoterapię? Michał Bilewicz, Traumaland. Polacy w cieniu przeszłości, Kraków: Mando, 2024, 336 s. , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 20 (2024)
Podobne artykuły
- Dagmara Swałtek-Niewińska, Elżbieta Rączy, Zagłada Żydów w dystrykcie krakowskim w latach 1939–1945 , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 11 (2015)
- Dagmara Swałtek-Niewińska, Andrea Löw, Markus Roth, Krakowscy Żydzi pod okupacją niemiecką 1939–1945 , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 11 (2015)
- Piotr Filipkowski, Między historią mówioną, psychologią ocalenia a traumą drugiego pokolenia. Wokół książek Mikołaja Grynberga Ocaleni z XX wieku i Oskarżam Auschwitz. Opowieści rodzinne , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 11 (2015)
- Tomasz Ceran, Historia XX wieku, totalitaryzm i problem zła , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 11 (2015)
- Maria Ferenc-Piotrowska, „Ma ono na twarzy grymas dojrzałego i gorycz pokrzywdzonego […] – nie ma dzieciństwa”. Przemiany ról dzieci w rodzinie w getcie warszawskim , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 11 (2015)
- Andrzej Grzegorczyk, Nowa wystawa stała w Muzeum byłego niemieckiego Obozu Zagłady Kulmhof w Chełmnie nad Nerem , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 16 (2020)
- Jacek Leociak, The Holocaust in a “Museum of life” (the Polin Museum and its trouble with the genius loci of the Muranów district) , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr Holocaust Studies and Materials (2017)
- Edward Kossoy, Barbara Engelking, Dariusz Libionka, Żydzi w powstańczej Warszawie, Stowarzyszenie Centrum Badań nad Zagładą Żydów, Warszawa 2009 , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 6 (2010)
- Katharina Friedla, Angelika Benz, Handlanger der SS. Die Rolle der Trawniki-Männer im Holocaust , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 12 (2016)
- Justyna Kowalska-Leder, The Omnipresence of the Righteous , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr Holocaust Studies and Materials (2017)
<< < 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 > >>
Możesz również Rozpocznij zaawansowane wyszukiwanie podobieństw dla tego artykułu.