English
Język Polski
W niewoli własnych wierzeń, czyli komu przeszkadza nowa wiedza o paszportach Ładosia - Polemika z artykułem Paszporty złudzeń. Sprawa paszportów południowoamerykańskich widziana z Będzina Michała Sobelmana
Jakub Kumoch
Jakub.Kumoch@msz.gov.pl BiogramDr Jakub Kumoch – politolog i orientalista, od 2016 do 2020 roku Ambasador RP w Szwajcarii i Liechtensteinie, a następnie w Turcji, autor publikacji poświęconych działalności Aleksandra Ładosia i jego dyplomatów oraz pomocników. W roku 2019 i 2020 był współautorem i redaktorem polskiego i angielskiego wydania „Listy Ładosia”, publikował też na ten temat na łamach „Polskiego Przeglądu Dyplomatycznego”, oraz „Revue d'histoire de la Shoah”. Przed objęciem funkcji Ambasadora, Jakub Kumoch był m.in. dziennikarzem, analitykiem PISM oraz OSW i ekspertem wyborczym Unii Europejskiej.
https://orcid.org/0000-0003-1477-1108
Amasada RP w Turcji
Zagłada Żydów. Studia i Materiały, Nr 16 (2020), Strony:
Data zgłoszenia: 2021-01-22Data publikacji: 2021-01-21
Abstrakt
Artykuł jest odpowiedzią na krytykę Listy Ładosia dokonaną przez Michała Sobelmana w artykule „Paszporty złudzeń”. Bazując na materiale źródłowym z archiwów szwajcarskich i amerykańskich, autor odrzuca główną sugestię artykułu, jakoby paszporty z Berna były w olbrzymiej większości wyłącznym dziełem organizacji żydowskich. Polemizuje też z tezą, że paszporty Ładosia zasadniczo nie ratowały życia – przypomina, że co najmniej 15% ich posiadaczy w okupowanej Polsce i aż 60% w okupowanej Holandii, przeżyło Zagładę. Artykuł omawia też częściowo dotychczasowy stan badań nad Ładosiem konkludując, że historycy, nie korzystając w pełni ze źródeł, przeoczyli znaczną część aspektów tej akcji ratunkowej, w tym m.in. działalność jednego z jej głównych wykonawców – polskiego konsula Konstantego Rokickiego, fałszerza większości dokumentów Paragwaju.
Przyp. red. - mimo, że artykuł został opublikowany przez autora w czasopiśmie "Studia nad Totalitaryzmami i Wiekiem XX", T. 4., redakcja rocznika "Zagłada Żydów. Studia i Materiały" w poczuciu obowiązku zachowania spójności obiegu debaty naukowej, w uzgodnieniu z autorem i redakcją miejsca pierowdruku podjęła decyzję o umieszczeniu PDF tekstu w sekcji "Polemiki".
Link do artykułu, którego dotyczy polemika: Michał Sobelman, Paszporty złudzeń. Sprawa paszportów południowoamerykańskich widziana z Będzina
Słowa kluczowe
Zagłada , paszporty , getto , Będzin , Sosnowiec , Warszawa , Bergen-Belsen , Holandia , Westerbork , Niemcy , Szwajcaria , Paragwaj , Honduras , Haiti , Peru , Dawid Liwer , Heini Bornstein , Aleksander Ładoś , Konstanty Rokicki , Juliusz Kühl , Abraham Silberschein , Chaim Eiss , Stefan Ryniewicz
Bibliografia
Bibliografia / Bibliography
Google Scholar
Źródła archiwalne / Archival sources:
Google Scholar
Archives fédérales suisses (AFS)
Google Scholar
Abhörungsprotokoll Proces-verbal d’audition Verbale d’interrogatorio Eiss Israel (1943). AFS, Hügli Rudolf, sygn.CH-BAR#E4320B#1990-266#4140*.
Google Scholar
Abhörungsprotokoll Proces-verbal d’audition Verbale d’interrogatorio Weingort Saul (1943). AFS, Hügli Rudolf, sygn. CH-BAR#E4320B#1990-266#4140*.
Google Scholar
Audition de Abraham Silberschein: de 1er Septembre 1943 (1943). AFS, Silberschein, Adolf, 1882, 1940–1956, Dossier, sygn. E4320B#1990/266#2164*, ref. C.16-02032.
Google Scholar
Conférences avec M. Lados, Chargé d’Affaires de Pologne (1943). AFS, sygn. CH-BAR#J1.17#1000-1301#46*.
Google Scholar
Hügli, Rudolf, 1872 (1942–1952), Dossier (1931–1945). AFS, sygn. E4320B#1990/266#4140*, ref. C.16-04144 P.
Google Scholar
Notice du Chef de la Division de Police du Département de Justice et Police, H. Rothmund, 06.09.1943 r. (1943). AFS, Beziehungen zu anderen Staaten, 1934–1956, Dossier, sygn. E4800.1#1967/111#328*,
Google Scholar
Notiz im Sachen Hügli Rudolf, 4 sierpnia 1943 r. (1943). AFS, Hügli Rudolf, sygn. CH-BAR#E2001E#1000-1571#657*.
Google Scholar
Archiwum Akt Nowych w Warszawie (AAN)
Google Scholar
Telegrams between Ministry and Poland's foreign representations (1943). AAN, Archiwum Instytutu Hoovera, Ministerstwo Spraw Zagranicznych, fol. 16, sygn. 800/42/0/-/265.
Google Scholar
Archiwum rodziny Kühl
Google Scholar
Rudolf Hügli an die paraguäyische Gesandschaft, 12 października 1941 (1941). Archiwum rodziny Kühl [dokument przekazany mi przez Jeffreya Cymblera].
Google Scholar
Rudolf Hügli an Leo Osias Weingort, 8 maja 1941 r. (1941). [dokument znaleziony przez Jacka Papisa, pokazany w filmie Paszporty Paragwaju]
Google Scholar
Archiwum Yad Vashem (YVA)
Google Scholar
Correspondence with the Polish legation in Switzerland regarding the issuing of passports to Polish citizens, help to Polish refugees and POWs, sending parcels to Poland and transmitting information (1943). YVA, Archive of Dr. Abraham Silberschein Archive, sygn. M.20/64.
Google Scholar
Centralne Archiwum Wojskowe (CAW)
Google Scholar
Pamiętniki A. Ładosia (1961–1963), CAW, sygn. WBBH IX.1.2.19, t. II–III.
Google Scholar
United States Holocaust Memorial Museum (USHMM)
Google Scholar
Nietytułowane pamiętniki Juliusza Kühla (b.d.). USHMM, Julius Kühl collection, sygn. RG-27.001.
Google Scholar
Inne
Google Scholar
Luis Andrés Argaña A Su Excelencia Ministro Plenipotenciario de Polonia Dr. Miroslaw Arciszewski, Asunción, 3 stycznia 1944 r.
Google Scholar
Publikacje / Publications:
Google Scholar
Drywa, D. (2020), Poselstwo RP w Bernie. Przemilczana historia. Warszawa–Oświęcim: Wydawnictwo PMA-B.
Google Scholar
Fishman, H. (2017). Tutti’s Promise: A Novel Based on a Family’s True Story of Courage and Hope During the Holocaust. b.m.w.: CreateSpace Independent Publishing Platform.
Google Scholar
Friedenson, J., Kranzler, D. (1984). The Heroine of Rescue: The Incredible Story of Recha Sternbuch. New York: Mesorah Publications Ltd.
Google Scholar
Haska, A. (2015). „Proszę Pana Ministra o energiczną interwencję”. Aleksander Ładoś (1891–1963) i ratowanie Żydów przez Poselstwo RP w Bernie, Zagłada Żydów. Studia i Materiały, t. 11, s. 299–309.
Google Scholar
Kuhn, T. (2020). Struktura rewolucji naukowych (tłum. H. Ostromęcka, J. Nowotniak). Warszawa: Wydawnictwo Aletheia.
Google Scholar
Kumoch, J. (2018), Grupa Berneńska – dyplomaci Rzeczypospolitej Polskiej z pomocą Żydom. Wystąpienie Ambasadora RP w Szwajcarii, dr. Jakuba Kumocha, wygłoszone 4 lutego 2018 r. w Muzeum Pamięci Shoah w Paryżu, Polski Przegląd Dyplomatyczny, nr 2, s. 146–171.
Google Scholar
Kumoch, J. (2019), Les passeports de Lados. Une tentative polonaise de sauver les Juifs européens grâce à de faux documents latino-américains fabriqués à Berne, Revue d’Histoire de la Shoah, t. 210, nr 1, s. 135–146.
Google Scholar
Kumoch, J. (red.), Maniewska, M., Uszyński, J., Zygmunt, B. (2019). Lista Ładosia. Spis osób, na których nazwiska w okresie II wojny światowej zostały wystawione paszporty latynoamerykańskie przez Poselstwo RP i organizacje żydowskie w Szwajcarii. Warszawa: Instytut Pileckiego.
Google Scholar
Kumoch, J. (red.), Maniewska, M., Uszyński, J., Zygmunt, B. (2020). The Ładoś List. An index of people to whom the Polish Legation in Switzerland issued Latin American passports during the Second World War (tłum. J. Niedzielko, I. Stephenson). Warszawa: Instytut Pileckiego.
Google Scholar
Lewin, I., Krzyżanowski, L. (1977). Attemps at Rescuing European Jews with the help of polish diplomatic missions during World War II, The Polish Review, t. 22, nr 4
Google Scholar
Nahlik, S.E. (2002). Przesiane przez pamięć, t. III, Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Google Scholar
Ronen, A. (2011). Nidona lechaim. Jomaneha we-ha-jecha szel Chajka Klinger [hebr. Skazana na życie. Dzienniki i życie Chajki Klinger]. Tel Awiw: Uniwersitat Hajfa, Jedijot Sfarim.
Google Scholar
Sobelman, M. (2020). Paszporty złudzeń. Sprawa paszportów południowoamerykańskich widziana z Będzina, Zagłada Żydów. Studia i Materiały, t. 16, s. 700–717.
Google Scholar
Wiederman, P. (1948). Płowa bestia. Monachium: EUCOM Civil Affairs Division.
Google Scholar
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0
Podobne artykuły
- Marcin Kula, Studium casusu (nawet jeśli niezwykłego), czy kulturowej historii powszechnej? Maria Ferenc, „Każdy pyta, co z nami będzie”. Mieszkańcy getta warszawskiego wobec wiadomości o wojnie i Zagładzie, Warszawa: ŻIH, 2021, 528 s. , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 18 (2022)
- Olga Kaczmarek, Tomasz Żukowski, Wielki retusz. Jak zapomnieliśmy, że Polacy zabijali Żydów, Warszawa: Wielka Litera, 2018, 430 s. , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 15 (2019)
- Dariusz Libionka, Polish Literature on Organized and Individual Help to the Jews (1945–2008) , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: 2010: Holocaust Studies and Materials
- Witold Mędykowski, The Jews are Coming Back: The Return of the Jews to their countries of origin after WW II, edited by David Bankier , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 1 (2005)
- Karolina Panz, Zagłada sztetl Grice , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 3 (2007)
- Dariusz Libionka, Polska hierarchia kościelna wobec eksterminacji Żydów – próba krytycznego ujęcia , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 5 (2009)
- Jan Grabowski, Klaus-Michael Mallmann, Martin Cüppers, Półksiężyc i swastyka. III Rzesza a świat arabski , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 5 (2009)
- Justyna Kowalska-Leder, Dawid Sierakowiak, Dziennik , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 13 (2017)
- Renata Piątkowska, Muzeum Żydowskie i Centrum Tolerancji w Moskwie , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 9 (2013)
- Adam Sitarek, W obliczu „trudnej konieczności”. Administracja żydowska getta łódzkiego wobec wsiedleń Żydów z Rzeszy i Protektoratu (październik–listopad 1941 r.) , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 8 (2012)
<< < 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 > >>
Możesz również Rozpocznij zaawansowane wyszukiwanie podobieństw dla tego artykułu.
