Pokaż  Nr 15 (2019)

Nr 15 (2019)

ISSN:
1895-247X
eISSN:
2657-3571

Data publikacji:
2019-12-20

Dział: Z warsztatów badawczych

Zatrzymane w archiwach. Wojewódzki Urząd Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk w Poznaniu wobec tematyki żydowskiej na łamach czasopism katolickich (1945–1950)

Bożena Szaynok

bozena.szaynok@uwr.edu.pl

Bożena Szaynok – doktor hab. historii w Zakładzie Historii Najnowszej Instytutu Historycznego Uniwersytetu Wrocławskiego. Specjalizuje się w najnowszej historii Polski, historii stosunków polsko-izraelskich, dziejach Żydów w Polsce po 1945 r. Autorka m.in. książek Pogrom Żydów w Kielcach 4 lipca 1946 r. (1992); Ludność żydowska na Dolnym Śląsku 1945–1950 (2000); Z historią i Moskwą w tle. Polska a Izrael 1944–1968 (2007); Duszpasterz. Rozmowy z ojcem Ludwikiem Wiśniewskim (2012). Zapis jej obszernej rozmowy z Władysławem Bartoszewskim znajduje się w jego książce Polacy – Żydzi – okupacja. Fakty, postawy, refleksje (2016).

ORCID logo https://orcid.org/0000-0001-9243-484X

Uniwersytet Wrocławski, Instytut Historyczny

Zagłada Żydów. Studia i Materiały, Nr 15 (2019), Strony: 345-386

Data zgłoszenia: 2020-10-03

Data publikacji: 2019-12-20

DOI logo https://doi.org/10.32927/ZZSiM.90

Abstrakt

W artykule zostało omówione stanowisko Kościoła katolickiego w Polsce wobec problematyki żydowskiej po drugiej wojnie światowej. Analiza dotyczyła zawartości wybranych tekstów opublikowanych w prasie katolickiej, które poddano cenzurze. Autorka przeanalizowała teksty zachowane przez urzędy cenzury oraz ogólny wydźwięk zamieszczanych w prasie katolickiej artykułów poświęconych tematyce żydowskiej. Ważną częścią prezentowanego tekstu jest także charakterystyka zagadnień żydowskich w prasie katolickiej, które były dostępne publicznie.

Źródła archiwalne / Archival sources
Google Scholar

Archiwum Państwowe w Poznaniu (AP Poznań)
Google Scholar

Wojewódzki Urząd Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk w Poznaniu
Google Scholar

Biblioteka Wyższego Seminarium Duchownego we Włocławku
Google Scholar

Ks. Józef Kruszyński, rkps, pakiet 13: 6 XI 1944 – 2 II 1945 r.
Google Scholar

Źródła publikowane / Published sources
Google Scholar

About Our House Which Was Devastated, red. Dawid Sztokϐisz, Tel Aviv: Kielce Societies in
Google Scholar

Israel and in the Diaspora, 1981.
Google Scholar

Doniesienie [Zarządu Politycznego Północnej Grupy Wojsk] o przybyciu do Polski księdza
Google Scholar

kardynała prymasa Polski doktora Augusta Hlonda, 23 VIII 1945 r. [w:] Polska–
Google Scholar

ZSRR. Struktury podległości. Dokumenty KC WKP(B) 1944–1949, oprac. Giennadij
Google Scholar

A. Bordiugow, Aleksander Kochański, Adam Koseski, Giennadij F. Matwiejew, Andrzej Paczkowski, Warszawa: ISP PAN, 1995.
Google Scholar

Droga krzyżowa i Gorzkie żale, Kraków, [b.r.w., „pozwalamy drukować z 1938 r.”].
Google Scholar

Homiletyka duszpasterska. Zbiorowy podręcznik kaznodziejstwa dla polskiego kleru,
Google Scholar

Kielce: „Przegląd Homiletyczny”, 1935.
Google Scholar

Teczka specjalna J.W. Stalina. Raporty NKWD z Polski 1944–1946, wybór i oprac. Tatiana Cariewskaja, Andrzej Chmielarz, Andrzej Paczkowski, Ewa Rosowska, Szymon
Google Scholar

Rudnicki, Warszawa: ISP PAN i in., 1998.
Google Scholar

Prasa / Press
Google Scholar

„Głos Katolicki”
Google Scholar

„Królowa Apostołów”
Google Scholar

„Miesięcznik Kościelny”
Google Scholar

„Msza Święta”
Google Scholar

„Tygodnik Katolicki”
Google Scholar

„Wiadomości Duszpasterskie”
Google Scholar

„Zarządzenia Administracji Apostolskiej”
Google Scholar

Literatura przedmiotu / Content related literature
Google Scholar

Aleksiun Natalia, Dokąd dalej? Ruch syjonistyczny w Polsce (1944–1950), Warszawa: Trio, 2002.
Google Scholar

Natalia Aleksiun, The Polish Catholic Church and the Jewish Question in Poland, 1944–1950, „Yad Vashem Studies” 2005, t. 33.
Google Scholar

Aleksiun-Mądrzak Natalia, Legalna emigracja Żydów z Polski w latach 1944–1950 [w:] Studia historyczno-demograϔiczne. Księga poświęcona pamięci prof. Szyi Bronsztejna, red. Krystyn Matwijowski, Wrocław: Wydawnictwo UWr, 1996.
Google Scholar

Aleksiun-Mądrzak Natalia, Nielegalna emigracja Żydów z Polski w latach 1945–1947, cz. 1, „Biuletyn ŻIH” 1995/1996, nr 3/nr 2, s. 71–90, cz. 2: „Biuletyn ŻIH” 1996, nr 3.
Google Scholar

Bańkowska Aleksandra, Jarzębowska Agnieszka, Siek Magdalena, Morderstwa Żydów w latach 1944–1946 na terenie Polski na podstawie kwerendy w zbiorze 301 (Relacje z Zagłady) w Archiwum Żydowskiego Instytutu Historycznego, „Kwartalnik
Google Scholar

Historii Żydów” 2009, nr 3 (231).
Google Scholar

Barcik Józef Symeon, OFM, Kalwaria Pacławska, Warszawa; ATK, 1985.
Google Scholar

Bechta Mariusz, Pogrom czy odwet? Akcja zbrojna Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość” w Parczewie 5 lutego 1946 r., Poznań: Zysk i S-ka, 2014.
Google Scholar

Berendt Grzegorz, Życie żydowskie w Polsce w latach 1950–1956. Z dziejów Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego Żydów w Polsce, Gdańsk: Wydawnictwo UG, 2006.
Google Scholar

Berendt Grzegorz, Żydzi na gdańskim rozdrożu 1945–1950, Gdańsk: UG, 2000.
Google Scholar

Budnik Magdalena, Cenzura i religia. Wpływ Głównego Urzędu Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk na kształt podręczników do religii i innych tekstów religijnych w latach 1948–1955, „Język, Szkoła, Religia” 2011, t. 6.
Google Scholar

Cała Alina, Żyd – wróg odwieczny? Antysemityzm w Polsce i jego źródła, Warszawa: Nisza, 2012.
Google Scholar

Cichopek Anna, Pogrom Żydów w Krakowie 11 sierpnia 1945, Warszawa: ŻIH, 2000.
Google Scholar

Dariusz Libionka, Antysemityzm i zagłada na łamach prasy w Polsce 1945–1946, „Polskam1944/45–1989. Studia i materiały” 1997, nr 2.
Google Scholar

Dudek Antoni, Gryz Ryszard, Komuniści i Kościół w Polsce (1945–1989), Kraków: Znak, 2003.
Google Scholar

Engel David, Patterns of anti-Jewish Violence in Poland 1944–1947, „Yad Vashem Studies” 1998, t. 26.
Google Scholar

Główny Urząd Kontroli Prasy 1945–1949, oprac. Daria Nałęcz, Warszawa: ISP PAN, 1994 (seria „Dokumenty do Dziejów PRL”, z. 6).
Google Scholar

Grabski August, Działalność komunistów wśród Żydów w Polsce (1944–1949), Warszawa: Trio i ŻIH, 2004.
Google Scholar

Grabski August, Pisarski Maciej, Stankowski Albert, Studia z dziejów i kultury Żydówmw Polsce po 1945 r., Warszawa: IH UW, 1997.
Google Scholar

Gross Jan Tomasz, Strach. Antysemityzm w Polsce tuż po wojnie. Historia moralnej zapaści, Kraków: Znak, 2008.
Google Scholar

Gryz Ryszard, Stanowisko Kościoła katolickiego wobec pogromu Żydów w Kielcach. Stan badań, „Nasza Przeszłość” 2000, t. 93.
Google Scholar

Ignatowski Grzegorz, Kościoły wobec przejawów antysemityzmu, Łódź: Archidiecezjalne Wydawnictwo Łódzkie, 1999.
Google Scholar

Kaczmarski Krzysztof, Pogrom, którego nie było. Rzeszów 11–12 czerwca 1945 r. Fakty, hipotezy, dokumenty, Rzeszów: IPN, 2008.
Google Scholar

Kochavi Arieh J., The Catholic Church and Anti-Semitism in Poland Following World War II as Reflected in British Diplomatic Documents, „Gal-Ed” 1989, nr 11.
Google Scholar

Kopciowski Adam, Zajścia antyżydowskie na Lubelszczyźnie w pierwszych latach po II wojnie światowej, „Zagłada Żydów. Studia i Materiały” 2007, nr 3.
Google Scholar

Krzyżanowski Łukasz, Dom, którego nie było: powroty ocalałych do powojennego miasta, Wołowiec: Czarne, 2016.
Google Scholar

Lechicki Czesław, Polska prasa katolicka 1945–1948, „Kwartalnik Historii Prasy Polskiej” 1983, t. 22, nr 2.
Google Scholar

Micgiel John, Kościół katolicki i pogrom kielecki, „Niepodległość” (Nowy Jork) 1992, t. 25.
Google Scholar

Michlic Joanna B., Obcy jako zagrożenie. Obraz Żyda w Polsce od roku 1880 do czasów
Google Scholar

obecnych, tłum. Anna Switzer, Warszawa: ŻIH, 2015.
Google Scholar

Michnik Adam, Dwa rachunki sumienia, „Gazeta Wyborcza”, 9–10 VI 2006.
Google Scholar

Mieczkowski Janusz, Między emigracją a asymilacją. Szkice o szczecińskich Żydach w latach 1945–1997, Szczecin: TSKŻ, 1998.
Google Scholar

Nalewajko-Kulikov Joanna, Obywatel Jidyszlandu. Rzecz o żydowskich komunistach w Polsce, Warszawa: Nariton IH PAN, 2009.
Google Scholar

Następstwa zagłady Żydów. Polska 1944–2010, red. Feliks Tych, Monika Adamczyk-Garbowska, Lublin: Wydawnictwo UMCS, Warszawa: ŻIH, 2011.
Google Scholar

Pamięci księdza redaktora Romana Mielińskiego, „Więź” 1976, nr 4.
Google Scholar

Romek Zbigniew, System cenzury w PRL [w:] Tomasz Strzyżewski, Wielka księga cenzury
Google Scholar

PRL w dokumentach, Warszawa: Wydawnictwo Prohibita Paweł Toboła-Pertkiewicz, 2015.
Google Scholar

Schatz Jaff, The Generation, The Rise and Fall of the Jewish Communists of Poland, Berkeley: University of California Press, 1991.
Google Scholar

Skibińska Alina, Powroty ocalałych [w:] Prowincja noc. Życie i zagłada Żydów w dystrykcie warszawskim, red. Barbara Engelking, Jacek Leociak, Dariusz Libionka, Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN, 2007.
Google Scholar

Smereka Władysław, ks., Drogi Krzyżowe. Rys historyczny i teksty (studium pasyjne), Kraków: Polskie Towarzystwo Teologiczne, 1980, s. 269.
Google Scholar

Stankowski Albert, Nowe spojrzenie na statystyki dotyczące emigracji Żydów z Polski po
Google Scholar

r. [w:] Grzegorz Berendt, August Grabski, Albert Stankowski, Studia z historii Żydów w Polsce po 1945 r., Warszawa: ŻIH, 2000.
Google Scholar

Stefaniak Janusz, Polityka władz państwowych PRL wobec prasy katolickiej w latach 1945–1953, Lublin: Wydawnictwo UMCS, 1998.
Google Scholar

Swacha Piotr, Cenzura wobec „Głosu Katolickiego” na przełomie lat 40. i 50. XX wieku, „Zeszyty Prasoznawcze” (Kraków) 2017, t. 60, nr 3 (231).
Google Scholar

Szaynok Bożena, „Tuż po Zagładzie”. Kościół katolicki wobec problematyki żydowskiej (VII 1944 – VII 1946), „Zagłada Żydów. Studia i Materiały” 2009, nr 5.
Google Scholar

Szaynok Bożena, Kościół katolicki w Polsce wobec problematyki żydowskiej (1944–1989) [w:] Następstwa zagłady Żydów. Polska 1944–2010, red. Feliks Tych, Monika
Google Scholar

Adamczyk-Garbowska, Lublin: Wydawnictwo UMCS, Warszawa: ŻIH, 2011.
Google Scholar

Szaynok Bożena, Ludność żydowska na Dolnym Śląsku 1945–1950, Wrocław: UWr, 2000.
Google Scholar

Szaynok Bożena, Nielegalna emigracja Żydów z Polski 1945–1947, „Przegląd Polonijny” 1995, z. 2 (76).
Google Scholar

Szaynok Bożena, Pogrom Żydów w Kielcach 4 lipca 1946 r., Warszawa: Bellona, 1992.
Google Scholar

Szaynok Bożena, Problematyka żydowska w PPR i PZPR (1944–1989) [w:] PZPR jako machina władzy, red. Dariusz Stola, Krzysztof Persak, Warszawa: IPN, 2012.
Google Scholar

Szaynok Bożena, Tematyka żydowska w działalności MBP/MSW (1945–1989) [w:] Internacjonalizm czy…? Działania organów bezpieczeństwa państw komunistycznych
Google Scholar

wobec mniejszości narodowych (1944–1989), red. Joanna Hytrek-Hryciuk i in., Warszawa–Wrocław: IPN, 2011.
Google Scholar

Śpiewak Paweł, Żydokomuna. Interpretacje historyczne, Warszawa: Czerwone i Czarne, 2012.
Google Scholar

Tokarska-Bakir Joanna, Okrzyki pogromowe. Szkice z antropologii historycznej Polski lat 1939–1946, Wołowiec: Czarne, 2012.
Google Scholar

Tokarska-Bakir Joanna, Pod klątwą. Społeczny portret pogromu kieleckiego, t. 1–2, Warszawa 2018.
Google Scholar

Wieczorek Paweł, Żydzi w Wałbrzychu i powiecie wałbrzyskim 1945–1968, Wrocław: IPN, 2017.
Google Scholar

Wokół pogrom kieleckiego, t. 1, red. Łukasz Kamiński, Jan Żaryn, Warszawa: IPN, 2006; t. 2, red. Leszek Bukowski, Andrzej Jankowski, Jan Żaryn, Warszawa: IPN, 2008.
Google Scholar

Wrona Zenon, Kościół wobec pogromu Żydów w Kielcach w 1946 r. [w:] Pamiętnik Świętokrzyski. Studia z dziejów kultury chrześcijańskiej, red. Longin Kaczanowski i in., Kielce: Kieleckie Towarzystwo Naukowe, 1991.
Google Scholar

Zaremba Marcin, Wielka trwoga. Polska 1944–1947. Ludowa reakcja na kryzys, Kraków: Znak, Warszawa: ISP PAN, 2012.
Google Scholar

Żaryn Jan, Dzieje Kościoła katolickiego w Polsce (1944–1989), Warszawa: Neriton i IH PAN, 2003.
Google Scholar

Strony internetowe / Websites
Google Scholar

Duszyński Grzegorz, ks., Kalendarium „Mszy Świętej”, http://www.msza.tchr.org/artykul-2563.html
Google Scholar

Historia miesięcznika „Msza Święta”, oprac. ks. Grzegorz Duszyński, www. tchr.org/historia_miesiecznika
Google Scholar

Ligocki Kazimierz, Tygodnik Katolicki [w:] Multimedialna encyklopedia Gorzowa Wielkopolskiego, www.encyklopedia.wimbp.gorzow.plwww.oblaci.pl
Google Scholar

Licencja

Prawa autorskie (c) 2019 Zagłada Żydów. Studia i Materiały

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0

Podobne artykuły

<< < 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 > >> 

Możesz również Rozpocznij zaawansowane wyszukiwanie podobieństw dla tego artykułu.

Altmetryki

Cytowania w Google Scholar - kliknij ikonę, aby sprawdzić

Statystyki

Szaynok, B. . (2019). Zatrzymane w archiwach. Wojewódzki Urząd Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk w Poznaniu wobec tematyki żydowskiej na łamach czasopism katolickich (1945–1950). Zagłada Żydów. Studia I Materiały, (15), 345–386. https://doi.org/10.32927/ZZSiM.90

Udostępnij

                            Pokaż  Nr 15 (2019)

Nr 15 (2019)

ISSN:
1895-247X
eISSN:
2657-3571

Data publikacji:
2019-12-20

Dział: Z warsztatów badawczych