English
Język Polski
Judith S. Kestenberg i ucieczka w (nie)pamięć o Zagładzie
Klara Naszkowska
klara.nasz@gmail.com Biogramhistoryczka kultury specjalizująca się w żydowskich gender studies i studiach kobiecych, historii osobistej i mówionej oraz studiach imigracyjnych. Uzyskała tytuł magistra filologii polskiej na Uniwersytecie Warszawskim w 2006 r., a następnie tytuł doktora nauk humanistycznych w zakresie literatury porównawczej na Uniwersytecie Edynburskim w 2013 r. W październiku 2019 r. otrzymała stypendium Fulbright Senior Award Polsko-Amerykańskiej Komisji Fulbrighta do Union Theological Seminary w Nowym Jorku. W ramach stypendium zrealizowała projekt badawczy poświęcony zapomnianej żydowskiej pionierce psychoanalizy Sabinie Spielrein. Kontynuuje studia podoktorskie w charakterze profesora wizytującego na UTS (lata 2020–2021, 2021–2022), w Center for Jewish History (lata 2021–2022) i w Instytucie Harrimana na Uniwersytecie Columbia (lata 2022–2023). W ramach powyższych afiliacji prowadzi badania archiwalne i pisze książkę habilitacyjną poświęconą historiom osobistym emigracyjnych psychoanalityczek żydowskiego pochodzenia w USA
https://orcid.org/0000-0002-4172-9768
Ośrodek Myśli Psychoanalitycznej, IFIS PAN; Union Theological Seminary in the City of New York
Zagłada Żydów. Studia i Materiały, Nr 18 (2022), Strony: 296-321
Data zgłoszenia: 2022-02-01Data publikacji: 2023-03-11
https://doi.org/10.32927/zzsim.927
Abstrakt
Artykuł rekonstruuje życiorys oraz złożoną, międzykulturową i międzynarodową tożsamość Judith S. Kestenberg (1910–1999) – polskiej Żydówki urodzonej w Galicji, na obszarze Austro-Węgier, w ortodoksyjnym domu, studentki medycyny w Wiedniu, emigrantki do Stanów Zjednoczonych, pionierki badań psychoanalitycznych i pracy terapeutycznej z ocalałymi z Zagłady, doświadczonej przez traumę córki ofiar Szoah, matki i żony. W tekście zostały przybliżone złożone okoliczności wyjazdu Kestenberg z Austrii w połowie 1937 r. i jej metaforyczne ucieczki od niemożliwej do zaakceptowania rzeczywistości wojny i Zagłady, a także jej skomplikowany, niejednoznaczny, ewoluujący stosunek do poniesionych w wyniku wojny, Holokaustu i emigracji strat i przeżytych traum, oraz do żydowskiej i polskiej tożsamości. W artykule zestawiono jej osobisty stosunek do Szoah spowodowany utratą rodziców z wręcz obsesyjnym poświęceniem się pracy terapeutycznej z ocalałymi z Zagłady. Podczas gdy w pierwszych powojennych dekadach w środowiskach ocalałych Żydów, emigrantów, a nawet specjalistów od zdrowia psychicznego (w tym psychoanalityków) dominowało przeświadczenie, że o wojnie, traumie i stracie lepiej zapomnieć, Kestenberg od 1968 r. tworzyła nową dziedzinę wiedzy poświęconą ocalałym, którzy doświadczyli prześladowań wojennych w bardzo młodym wieku. Wierzyła, że jedynym sposobem na poradzenie sobie z trudnymi do zaakceptowania wydarzeniami z przeszłości jest mówienie o nich, uznanie ich i zachowanie w pamięci indywidualnej i zbiorowej.
Historia rodzinna i życiorys Kestenberg zostały zrekonstruowane na podstawie źródeł archiwalnych. Oficjalne źródła historyczne przeważnie pomijają głosy i doświadczenia mniejszości, w tym kobiet, Żydów, emigrantów, nieobywateli, dlatego w artykule wykorzystano materiały historii osobistej: wspomnienia, listy, opublikowane i niepublikowane wywiady, oraz historie mówione (ustne wystąpienia, przeprowadzone przeze mnie rozmowy), a także teksty Kestenberg dotyczące jej badań nad ocalałymi.
Słowa kluczowe
Judith S. Kestenberg , zagłada Żydów , Holokaust , emigracja , tożsamość , ucieczka , trauma , psychoanaliza , historia mówiona , historia osobista , feminizm
Bibliografia
Źródła archiwalne / Archival sources
Google Scholar
Bertram David Lewin Papers (1883–1974), Washington DC: Biblioteka Kongresu, con- tainer 7, folder 10, Judith S. Kestenberg, Letter to Dr. Bertram Lewin, 18 I 1967 r. Niepublikowany wywiad z Judith S. Kestenberg przeprowadzony przez Esther Altshul
Google Scholar
Heltgott, Nowy Jork, grudzień 1994 r.
Google Scholar
Niepublikowana rozmowa z Janet Kestenberg Amighi przeprowadzona przez Klarę Na- szkowską, Nowy Jork, 22 IV 2021 r.
Google Scholar
Niepublikowana rozmowa z Robertem M. Princem przeprowadzona przez Klarę Na- szkowską, Nowy Jork, 4 VI 2021 r.
Google Scholar
Niepublikowana rozmowa z Howardem Kestenbergiem przeprowadzona przez Klarę Naszkowską, Nowy Jork, 7 VI 2021 r.
Google Scholar
Niepublikowana rozmowa z K. Markiem Sossinem przeprowadzona przez Klarę Na- szkowską, Nowy Jork, 8 VI 2021 r.
Google Scholar
Niepublikowana rozmowa z Lawrencem A. Zeidmanem przeprowadzona przez Klarę Na- szkowską, Nowy Jork, 10 VI 2021.
Google Scholar
Niepublikowana rozmowa z Ewą Fogelman przeprowadzona przez Klarę Naszkowską, Nowy Jork, 13 VI 2021 r.
Google Scholar
Wystąpienie Judy [Judith S.] Kestenberg, panel podczas Oral History Workshop #10, Amerykańskie Towarzystwo Psychoanalityczne, grudzień 1978 r.
Google Scholar
Literatura przedmiotu / Cntent related literature
Google Scholar
Bańburski Kazimierz, Bogacz Janusz, Kozioł Janusz, Żydzi w Tarnowie: Świat, którego nie
Google Scholar
ma, Tarnów: Muzeum Okręgowe w Tarnowie, 2003.
Google Scholar
Birkmayer Walther, Silberpfennig Judith [Judith S. Kestenberg], Über zwei Fälle von Trige- minustumoren mit Zwischenhirnsymptomen, „Archiv für Psychiatrie und Nerven- krankheiten” 1938, t. 108.
Google Scholar
Children in the Holocaust and Its Aftermath: Historical and Psychoanalytical Studies of the Kestenberg Archive, red. Sharon Kangisser Cohen, Eva Fogelman, Dalia Ofer, New York: Berghahn Books, 2017.
Google Scholar
Cixous Hélène, Śmiech Meduzy, tłum. Anna Nasiłowska, „Teksty Drugie” 1993, nr 4/5/6.
Google Scholar
Corpus studiosorum Universitatis Iagellonicae 1850–1918. A–D, red. Jerzy Michalewicz, Kraków: Archiwum Uniwersytetu Jagiellońskiego, 1999.
Google Scholar
Czech Herwig, Zeidman Lawrence A., Walther Birkmayer, Co-describer of L-Dopa, and His Nazi Connections: Victim or Perpetrator?, „Journal of the History of the Neuro- sciences” 2014, t. 23.
Google Scholar
Deutsch Helena, Konfrontacja z samą sobą. Epilog, tłum. Adam Pluszka, Warszawa: Cy- klady, 2008.
Google Scholar
Pass Freidenreich Harriet, Female, Jewish, and Educated: The Lives of Central European University Women, Bloomington–Indianapolis: Indiana University Press, 2002.
Google Scholar
Pass Friedenreich Harriet, Jewish Women Physicians in Central Europe in the Early Twen- tieth Century, „Contemporary Jewry”, styczeń 1996, t. 17, nr 1.
Google Scholar
Freud Zygmunt, Trzy rozprawy z teorii seksualnej [w:] Życie seksualne, tłum. Ludwik Je- kels, Warszawa: KR, 2009.
Google Scholar
Grand Sarah, The New Aspect of the Woman Question, „The North American Review”, ma- rzec 1894, t. 158, nr 448.
Google Scholar
Gunst Virginia K., Memoirs-Professional and Personal: A Decade with Frieda Fromm-Reich- mann, „Psychiatry. Interpresonal and Biological Processes”, maj 1982, t. 45.
Google Scholar
Hornstein Gail A., To Redeem One Person Is to Redeem the World: The Life of Frieda Fromm-
Google Scholar
-Reichmann, New York: Other Press, 2005.
Google Scholar
Irigaray Luce, Ciało-w-ciało z matką, tłum. Agnieszka Araszkiewicz, Kraków: eFKa, 2000. [Kestenberg Judith S.], Interview. Dr Judith S. Kestenberg talks to Kristina Stanton, „Free
Google Scholar
Associations: Psychoanalysis Groups Politics Culture” 1991, t. 2, wyd. 2.
Google Scholar
Kestenberg Judith S., Child Survivors of the Holocaust (Introduction), „Psychoanalytic Re- view” 1988, t. 75.
Google Scholar
Kestenberg Judith S., Children and Parents: Psychoanalytic Study in Development, New York: Jason Aronson, 1975.
Google Scholar
Kestenberg Judith S., Coping with Losses and Survival [w:] The Problem of Loss and Mour- ning: Psychoanalytic Perspectives, red. David R. Dietrich, Peter S. Shabad, Madison, CT: International Universities Press, 1990.
Google Scholar
Kestenberg Judith S., Ein Requiem für die Verluste der Psychoanalyse in der Nazizeit. Ein- drücke vom Hamburger IPA-Kongreß, „Psyche – Zeitschrift für Psychoanalyse” 1986, t. 40, nr 10.
Google Scholar
Kestenberg Judith [S.], Kinder von Überlebenden der Naziverfolgungen, „Psyche – Zeit- schrift für Psychoanalyse” 1974, t. 28 (3).
Google Scholar
Kestenberg Judith S., Kindheit und Wissenschaft. Eine biographische Skizze [w:] Psycho- analyse in Selbstdarstellungen, t. 1, red. Ludger M. Hermanns, Tübingen: Edition Diskord, 1992.
Google Scholar
Kestenberg Judith S., Memories from Early Childhood, „Psychoanalytic Review”, zima 1988, t. 75 (4).
Google Scholar
Kestenberg Judith S., Outside, Inside, Male and Female, „Journal of American Psychoana- lytic Society” 1968, t. 16.
Google Scholar
Kestenberg Judith S., The Development of Maternal Feeling in Early Childhood, „Journal of American Psychoanalytic Association” 1956, t. 3.
Google Scholar
Kestenberg Judith S., Vicissitudes of Female Sexuality, „Psychoanalytical Study of a Child” 1956, t. 11.
Google Scholar
Kestenberg Judith S., Brenner Ira, Children Who Survived the Holocaust: The Role of Rules and Routines in the Development of the Superego, „International Journal of Psycho-
Google Scholar
-Analysis” 1986, t. 67.
Google Scholar
[Kestenberg] Judith S., Milton Kestenberg, The Background of the Study [w:] Generations of the Holocaust, red. Martin S. Bergmann, Milton E. Jucovy, New York: Basic Bo- oks, 1982.
Google Scholar
Kobylińska–Dehe Ewa, Siła przeznaczenia. Alberta Szalita, żydowska psychoanalityczka z Warszawy w Ameryce [w:] Psychoanaliza w cieniu wojny i Zagłady, red. Ewa Ko- bylińska-Dehe, Kraków: Universitas 2020.
Google Scholar
Krystal Henry, Niederland William G., Psychic Traumatization: Aftereffects in Individuals and Communities, Boston: Little, Brown and Company, 1971.
Google Scholar
Kolbuszewska Jolanta, Polki na uniwersytetach – trudne początki, „Sensus Historiae” 2017, t. 26, nr 1.
Google Scholar
Kormos Janka, History and the Psychoanalytic Foundations of the Kestenberg Movement Profile, „An International Journal for Theory, Research and Practice” 2022, t. 17, nr 2.
Google Scholar
Kuriloff Emily, Contemporary Psychoanalysis and the Legacy of the Third Reich, New York: Routledge, 2014.
Google Scholar
Leśniak Roman, Mitarski Jan, Orwid Maria, Szymusik Adam, Teutsch Aleksander, Nie które zagadnienia psychiatryczne obozu w Oświęcimiu w świetle własnych badań,
Google Scholar
„Przegląd Lekarski” 1961, R. 17, seria 2, nr 1a: Dodatkowy zeszyt poświęcony za- gadnieniom lekarskim obozu koncentracyjnego Oświęcim-Brzezinka.
Google Scholar
Magnone Lena, Emisariusze Freuda. Transfer kulturowy psychoanalizy do polskich sfer in- teligenckich przed drugą wojną światową, t. 1 i 2, Kraków: Universitas, 2016.
Google Scholar
Naszkowska Klara, Help, Health, Husband & Hutzpah. Grete Bibring, Helene Deutsch, Dora Hartmann, Marianne Kris and Jenny Waelder-Hall – from Vienna to the United Sta- tes [w:] The Emigré Analysts and American Psychoanalysis: History and Contempo- rary Relevance, red. Adrienne Harris, New York: Routledge, 2023 (w druku).
Google Scholar
Naszkowska Klara, Psychoanalyst, Jew, Woman, Wife, Mother, Emigrant: The Émigré Fore- mothers of Psychoanalysis in the United States, „European Judaism” marzec 2022, t. 55, nr 1.
Google Scholar
Paz Reut Yael, A Forgotten Kelsenian? The Story of Helen Silving-Ryu (1906–1993), „Euro- pean Journal of International Law” 2014, t. 25, nr 4.
Google Scholar
Roazen Paul, Helene Deutsch: A Psychoanalyst’s Life, New York: Doubleday, 1985.
Google Scholar
Roazen Paul, Tola Rank, „Journal of the American Academy of Psychoanalysis”, czerwiec 1990, t. 18, nr 2.
Google Scholar
Silving Helen, Helen Silving Memoirs, New York: Vantage Press, 1988. Szalita Alberta, Grief and Bereavement, New York: Basic Books, 1974. Szalita Alberta, Reanalysis, „Contemporary Psychoanalysis” 1968, t. 4. Szalita Alberta, The Force of Destiny, New York: Jay Street Publishers, 2005.
Google Scholar
Sossin K. Mark, Loman Susan, Merman Hillary, Remembering Judith S. Kestenberg, Our Men- tor and Friend, „American Journal of Dance Therapy”, wiosna/lato 1999, t. 21, nr 1.
Google Scholar
The Memoirs of Margaret Mahler, red. Paul E. Stepansky, New York: Routledge, 1992. Trepp Leo, A History of the Jewish Experience, Millburn: Behrman House, 2006.
Google Scholar
Yizkor book: Tarnow; The Life and Destruction of a Jewish City, t. 1 i 2, red. Abraham Cho- met, Tel Aviv: Association of Former Residents of Tarnow, 1954–1968.
Google Scholar
Zeidman Lawrence A., Brain Science under the Swastika. Ethical Violations, Resistance, and Victimization of Neuroscientists in Nazi Europe, Oxford: Oxford University Press, 2020.
Google Scholar
Netografia
Google Scholar
The Central Database of Shoah Victims’ Names, Yad Vashem, https://yvng.yadvashem.org JewishGen: The Global Home For Jewish Genealogy, https://www.jewishgen.org/ Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau, http://www.auschwitz.org/ https://www.psychoanalytikerinnen.de
Google Scholar
United States Holocaust Memoriam Museum, https://www.ushmm.org/ Wirtualny Sztetl, Muzeum Historii Żydów Polskich Polin, https://sztetl.org.pl/
Google Scholar
Licencja
Prawa autorskie (c) 2023 Zagłada Żydów. Studia i Materiały
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0
Podobne artykuły
- Karolina Ożóg, „Życie moje zacznie się od tego dnia, kiedy pisma od was otrzymam” Korespondencja Żydów ocalałych z Zagłady na terenie ZSRR i poszukujących swoich bliskich w Polsce (1944–1945) , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 20 (2024)
- Joanna Król, „Podczas wojny przebywał w łódzkim getcie”. Portret architekta Ignacego Gutmana , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 16 (2020)
- Joanna Tokarska-Bakir, Przedziały śmierci. O książce Jana Grabowskiego, "Na posterunku. Udział polskiej policji granatowej i kryminalnej w zagładzie Żydów" , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 16 (2020)
- Zofia Wóycicka, Kazerne Dossin – Muzeum-Miejsce Pamięci i Centrum Dokumentacyjne poświęcone Zagładzie i Prawom Człowieka , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 10 (2014)
- Jakub Muchowski, Rafał Lemkin i historia powszechna ludobójstw , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 18 (2022)
- Anna Ziółkowska, Medycyna obozowa. O tym jak chorowali, cierpieli i umierali żydowscy robotnicy w obozach pracy przymusowej w Poznaniu (1941–1943) , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 8 (2012)
- Jan H. Issinger, Frankenstein w warszawskim getcie. Historia i legenda , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 12 (2016)
- Aleksandra Bańkowska, Jan Láníček, Jan Lambertz (red.), More than Parcels: Wartime Aid for Jews in Nazi Camps and Ghettos , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 19 (2023)
- Bob Moore, W cieniu Anny Frank. Szanse Żydów na przeżycie w okupowanej Holandii , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 10 (2014)
- Monika Stolarczyk-Bilardie, „Skoro Stolica Apostolska w 1942 wiedziała o tych wszystkich rzeczach, to dlaczego nie wykrzyczała [tego] światu?” Watykan wobec Zagłady: informacje z okupowanej Polski i ich odbiór za Spiżową Bramą, 1941–1943 , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 20 (2024)
<< < 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 > >>
Możesz również Rozpocznij zaawansowane wyszukiwanie podobieństw dla tego artykułu.
