English
Język Polski
Nie tylko świadkowie. Wysiłki polskich ocalałych Żydów i organizacji żydowskich na rzecz sprawiedliwości po Holokauście
Olga Kartashova
ok763@nyu.edu BiogramDoktorantka hebraistyki i judaistyki na Uniwersytecie Nowojorskim. Obecnie pisze pracę doktorską „Międzynarodowe sieci i żydowskie wysiłki w celu ścigania zbrodniarzy nazistowskich w Polsce (1944-1959)” pod kierunkiem profesora Davida Engela. Specjalizuje się w historii Holokaustu w Europie Wschodniej, jego następstwach, pamięci, historiografii i procesach. Ukończyła studia magisterskie z historii porównawczej na Uniwersytecie Środkowoeuropejskim oraz Studia nad Holokaustem na Uniwersytecie w Hajfie. Odbyła staże w Yad Vashem, Domu Bojowników Getta i Open Society Archives w Budapeszcie. Pracowała jako pracownik naukowy w USHMM nad projektem poświęconym ludobójstwu i wymiarowi sprawiedliwości, ze szczególnym uwzględnieniem prawnych aspektów historii Holokaustu. Od dwóch lat prowadzi comiesięczne seminarium badawcze na temat wschodnioeuropejskich i żydowskich korzeni prawa międzynarodowego we współpracy z Minerva Center for Human Rights na Uniwersytecie w Tel Awiwie, gdzie była stypendystką wizytującą w latach 2021-2022. Była stypendystką Centre for Holocaust Studies w Leibniz Institute for Contemporary History w Monachium oraz Claims Conference Saul Kagan Fellow in Advanced Shoah Studies, a także Manya Friedmann Memorial w United States Holocaust Memorial Museum w Waszyngtonie. Zajmuje się humanistyką cyfrową i bada sposoby włączenia technologii do badań nad Holokaustem, archiwów i muzeów.
https://orcid.org/0000-0001-6992-1586
New York University
Zagłada Żydów. Studia i Materiały, Nr 19 (2023), Strony: 611-633
Data zgłoszenia: 2023-03-27Data publikacji: 2023-12-23
https://doi.org/10.32927/zzsim.991
Abstrakt
Autorka bada w artykule rolę polskich organizacji żydowskich w dochodzeniach i procesach przeciwko sprawcom Zagłady. Stanowi on analizę działań ocalałych Żydów w dążeniu do sprawiedliwości, pokazuje ich relacje z instytucjami i władzami nie żydowskimi oraz rolę międzynarodowych sieci w tych procesach. W centrum rozważań znajdują się żydowskie instytucje działające w Polsce w latach czterdziestych XX w., które reprezentowały ocalałych i działały jako pośrednicy między nimi a władzami. W warunkach nienawiści antysemickiej, masowej migracji i umacniania się komunizmu w Polsce, Żydzi traktowali zbieranie dowodów i dążenie do sprawiedliwości jako narodowe zadanie, postrzegając instytucje żydowskie, w tym Centralny Komitet Żydów w Polsce, jako reprezentantów ofiar i narodu żydowskiego. Wymiana informacji między ocalałymi, krajowymi i zagranicznymi społecznościami żydowskimi, a także lobbowanie wśród władz krajowych i międzynarodowych, stworzyły szansę na dostarczenie brakującej dokumentacji i zeznań świadków, potencjalnie zwiększając liczbę ukaranych sprawców w procesach związanych z zagładą Żydów i pozwalając ocalałym spełnić swoje obowiązki moralne.
Bibliografia
Archival sources
Google Scholar
United States Holocaust Memorial Museum Archives, Washington, DC
Google Scholar
RG‐15.153, Żydowska Agencja Prasowa. Biuletyn (Sygn. 354), 1944‐1949. Bulletin of the Jewish Press Agency.
Google Scholar
RG-15.182M, Centralna Żydowska Komisja Historyczna przy Centralnym Komitecie Żydów w Polsce, 1944‐1947.
Google Scholar
/XX/122
Google Scholar
/XX/40
Google Scholar
/XX/23
Google Scholar
/XX/272
Google Scholar
/XX/33
Google Scholar
RG-15.247, Centralny Komitet Żydów Polskich (CKŻP). Wydział Prawny.
Google Scholar
Sygn.303/XVI/108
Google Scholar
Sygn.303/XVI/17
Google Scholar
Sygn.303/XVI/110
Google Scholar
Yad Vashem Archives
Google Scholar
Photo Danzig, Poland, 1945, Skulls in the courtyard of the Anatomisches Institute. sign.4062/318 YV
Google Scholar
accessed: https://photos.yadvashem.org/photo-details.html?language=en&item_id=13246&ind=0
Google Scholar
Secondary literature
Google Scholar
Aleksiun, Natalia. ‘Organizing for Justice: Jewish Leadership in Poland and the Trial of Nazi War Criminals in Nuremberg’, in J.-D. Steinert and I. Weber-Newth (eds), Beyond Camps and Forced Labour: Current International Research on Survivors of Nazi Persecution—60 Years On (Osnabrück, 2006).
Google Scholar
Bazyler, Michael J., and Tuerkheimer, Frank M., Forgotten Trials of the Holocaust, NYU Press, 2015.
Google Scholar
Bednarz, Władysław. Obóz straceń w Chełmnie nad Nerem Warszawa : Państwowy Instytut Wydawniczy, 1946.
Google Scholar
Bush, Jonathan A. "Nuremberg and Beyond: Jacob Robinson, International Lawyer." Loy. LA Int'l & Comp. L. Rev. 39 (2017): 259.
Google Scholar
Cohen, Boaz. “Dr. Jacob Robinson, the Institute of Jewish Affairs, and the Elusive JewishVoice in Nuremberg,” in Holocaust and Justice: Representation and Historiography of the Holocaust in Post-War Trials, ed. David Bankier and Dan Michman (Jerusalem, 2010), pp. 81– 100.
Google Scholar
Engel, David. “The Reconstruction of Jewish Communal Institutions in Postwar Poland: The Origins of the Central Committee of Polish Jews, 1944-1945,” East European Politics and Societies 10, no. 1 (1996).
Google Scholar
Finder, Gabriel and Prusin, Alexander. Justice Behind the Iron Curtain: Nazis on Trial in Communist Poland (Toronto: University of Toronto Press, 2018), https://doi.org/10.3138/9781442625372.
Google Scholar
Grüss, Noe and Silkes, Genia, Instrukcje : dla badania przezyc dzieci zydowskich w okresie okupacji niemieckiej Łódź: Centralna Zydowska Komisja Historyczna w Polsce., 1945.
Google Scholar
Jockusch, Laura. “Justice at Nuremberg? Jewish Responses to Nazi War-Crime Trials in Allied-Occupied Germany,” Jewish Social Studies 19, no. 1 (Fall 2012): 107–47, https://doi.org/10/ggw3p9.
Google Scholar
Kermisz, Józef ed., Dokumenty i materiały do dziejów Żydów w Polsce pod okupacja niemiecka: Akcje i wysiedlenia, vol. 2, 3 vols. Warszawa; Łódź: CZKH w Polsce, 1946.
Google Scholar
Kobierska-Motas, Elżbieta. Ekstradycja przestępców wojennych do Polski z czterech stref okupacyjnych Niemiec: 1946-1950. Cz. 1. Warszawa: GKBZPNP. IPN, 1992.
Google Scholar
Kornbluth, Andrew. The August Trials: The Holocaust and Postwar Justice in Poland (Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press, 2021).
Google Scholar
Kosiński, Stanisław. Proces ludobójcy Amona Leopolda Goetha przed Najwyższym Trybunałem Narodowym: [materiał do druku opracował Stanisław Kosiński przy współudziale Tadeusza Cypriana i Mieczysława Siewierskiego], ed. Nachman Blumental. Warszawa: Centralna Żydowska Komisja Historyczna w Polsce, 1947.
Google Scholar
Lewandowski, Przemysław. "Główna Komisja Badania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w Polsce (1945–1999)" Piotrkowskie Zeszyty Historyczne 16 (2015):
Google Scholar
Montague, H. Patrick. Chełmno and the Holocaust the History of Hitler’s First Death Camp (Chapel Hill: University of North Carolina Press, 2012), http://site.ebrary.com/id/10540447.
Google Scholar
Panz, Karolina. "„Dlaczego oni, którzy tyle przecierpieli i przetrzymali, musieli zginąć”. Żydowskie ofiary zbrojnej przemocy na Podhalu w latach 1945–1947." Zagłada Żydów. Studia i Materiały 11 (2015): 33-89.
Google Scholar
United Nations War Crimes Commission, Law reports of trials of war criminals: United Nations War Crimes Commission, Wm. S. Hein Publishing, 1997
Google Scholar
Licencja
Prawa autorskie (c) 2023 Zagłada Żydów. Studia i Materiały
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0
Podobne artykuły
- Justyna Majewska, „Świadek zeznał, co następuje...” Protokoły przesłuchania polskich pracowników kolei pracujących na stacjach w okolicy obozów akcji „Reinhardt” , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 13 (2017)
- Katrin Stoll, Rozkład jazdy tylko w jedną stronę. Przesłuchania byłych urzędników Reichsbahn na temat deportacji Żydów z Prużan do Auschwitz w 1943 r. , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 12 (2016)
- Adam Kopciowski, Dariusz Libionka, Relacja działaczki Poalej Syjon-Lewicy Poli Elster o sytuacji na Umschlagplatzu i w transporcie do Poniatowej w kwietniu 1943 r , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 19 (2023)
- Krzysztof Persak, Wydmuszka. Lektura krytyczna Miast śmierci Mirosława Tryczyka , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 12 (2016)
- Marta Janczewska, The Encyclopedia of the Righteous Among the Nations: Rescuers of Jews during the Holocaust – Poland, Yad-Vashem, Jerusalem 2005 , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 1 (2005)
- Anna Bikont, “A young boy attacked us once and started shooting; we didn’t even run any more.” Murders committed on Jews from the village of Strzegom by AK and BCh members , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr Holocaust Studies and Materials (2017)
- Przemysław Nowicki, Łucja Pawlicka-Nowak (1938–2020) – badaczka Zagłady, prekursorka archeologii miejsc pamięci , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 16 (2020)
- Zofia Wóycicka, U „kresu pewnej moralności”: dyskusje wokół procesów więźniów funkcyjnych w Polsce 1945–1950 , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 3 (2007)
- Tadeusz Paweł Rutkowski, Kierunki, cele i rezultaty działań Służby Bezpieczeństwa PRL wobec Żydowskiego Instytutu Historycznego (1961–1970) , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 13 (2017)
- Justyna Majewska, „Czym wytłumaczy Pan…?” Inteligencja żydowska o polonizacji i asymilacji Żydów w getcie warszawskim . , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 11 (2015)
<< < 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 > >>
Możesz również Rozpocznij zaawansowane wyszukiwanie podobieństw dla tego artykułu.
