Nowe Muzeum Holocaustu w Amsterdamie
Zagłada Żydów. Studia i Materiały, Nr 20 (2024), Strony: 746-754
Data zgłoszenia: 2024-11-06Data publikacji: 2024-12-17

Abstrakt
107 tys. spośród 140 tys. Żydów zamieszkałych w okupowanej od maja 1940 r. przez nazistowskie Niemcy Holandii deportowano między lipcem 1942 a wrześniem 1944 r. do obozów zagłady w Auschwitz, Sobiborze, Bełżcu i Bergen Belsen. Przeżyło 5200 osób. W podbitych przez Trzecią Rzeszę krajach Europy Zachodniej oznacza to tragiczny rekord i procentowo (76 procent żydowskiej społeczności), i w liczbach bezwzględnych. Otwarte w Amsterdamie w maju 2024 r. Narodowe Muzeum Holokaustu (NHM) postawiło sobie za cel kompleksowe przedstawienie prześladowań i zagłady holenderskich Żydów, ponieważ powstałe wcześniej formy ich upamiętnienia uznano za niedostateczne. Realizując ten cel, twórcy NHM kierowali się nade wszystko myślą o dotarciu do młodej publiczności, która w Holandii jest wieloetniczna i wielokulturowa i której edukacja historyczna w szkołach wszystkich szczebli jest śladowa. Postawili na chronologicznie prowadzoną narrację, nieobciążoną szczegółami, ale ukazującą przejrzyście mechanizm zagłady: od społecznego wykluczenia Żydów ze strony nie-Żydów, pozbawiania ich krok po kroku wszystkich praw przez metodyczny rabunek mienia i pracę przymusową, po wywózkę do obozu w Westerboerk i Vaught, a stamtąd bydlęcymi wagonami „na Wschód”. Kuratorom NHM towarzyszyła nadzieja, że ekspozycja zachęci zwiedzających „do zaangażowania i przyjęcia postawy obywatelskiej”. Dlatego skupili się na jednostkowych losach, a nie na abstrakcyjnych liczbach, rolę zaś nośników emocji powierzyli niepozornym, uratowanym cudem przedmiotom, które mają sprawić, że zwiedzający dostrzegą bliskich w tych, do których te przedmioty należały. Autorka relacjonuje rozwiązania zastosowane przez kuratorów, wskazując elementy, które jej zdaniem stanowią o sile NHM i wysokiej klasie jego ekspozycji, ale dzieli się też uwagami krytycznymi i wątpliwościami co do skuteczności oddziaływania formuły wystawy przyjętej przez jej twórców na najważniejszą dla nich docelową grupę zwiedzających, czyli holenderską młodzież szkół średnich i wyższych.
Słowa kluczowe
Muzeum Zagłady w Amsterdamie , Arthur Seyss-Inquart , aryzacja mienia , Bergen Belsen , cultural genocide Rafała Lemkina , edukacja na temat Holokaustu , Jewish Cultural Quarter (Żydowska Dzielnica Kultury) w Amsterdamie , muzea Holokaustu , muzea narracyjne , nazistowski rabunek judaików i dóbr kultury , obozy tranzytowe w Westerboerk i Vaught , Auschwitz , Sobibór , Bełżec , „Pomnik imion” Daniela Liebeskinda w Amsterdamie , powojenny stosunek do zagłady Żydów w Holandii , Stolpersteine (kamyki pamięci) , zagłada Żydów w Holandii
Bibliografia
Cohen Julie-Marthe, Lagerweij Mara, Dispossessed. Personal Stories of Nazi-Looted Jewish Cultural Property and Post-War Restitution, Amsterdam: Rijksmuseum, 2024.
Google Scholar
The National Holocaust Museum and the Hollandsche Schouwburg. Observe, reflect, act, red. Annemiek Gringold, Asjer Waterman, Zwolle: Uitgeverij de Kunst, 2024.
Google Scholar
Licencja
Prawa autorskie (c) 2024 Zagłada Żydów. Studia i Materiały

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0
Inne teksty tego samego autora
- Nawojka Cieślińska-Lobkowicz, Polskie. Żydowskie. „Pożydowskie”. Nazistowska grabież dzieł sztuki i problemy restytucji w Polsce 1945–2000 , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 16 (2020)
- Nawojka Cieślińska-Lobkowicz, Śladami nieznanych przedwojennych żydowskich kolekcjonerów i właścicieli dzieł sztuki , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 17 (2021)
- Nawojka Cieślińska-Lobkowicz, Śmierć antykwariusza na Chłodnej , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 12 (2016)
- Nawojka Cieślińska-Lobkowicz, O wystawie „Czego nie mogliśmy wykrzyczeć światu” w Żydowskim Instytucie Historycznym w Warszawie , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 14 (2018)
- Nawojka Cieślińska-Lobkowicz, Predator. The Looting Activity of Pieter Nicolaas Menten (1899–1987) , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr Holocaust Studies and Materials (2017)
- Nawojka Cieślińska-Lobkowicz, Grabieżca ze znakiem Q. O rabunkowej działalności Pietera Nicolaasa Mentena (1899–1987) , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 11 (2015)
- Nawojka Cieślińska-Lobkowicz, Habent sua fata libelli. Okupacyjny rynek sztuki w Warszawie a własność żydowska , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 10 (2014)
- Nawojka Cieślińska-Lobkowicz, Losy mienia kulturalnego polskich Żydów w okresie okupacji hitlerowskiej i w pierwszych latach powojennych , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 6 (2010)
- Nawojka Cieślińska-Lobkowicz, Magdalena Tarnowska, Artyści żydowscy w Warszawie 1939–1945; Ocalałe/Salvaged. Kolekcja malarstwa, rysunku i rzeźby ze zbiorów Żydowskiego Instytutu Historycznego , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 12 (2016)
- Nawojka Cieślińska-Lobkowicz, The Jewish Biblia Pauperum , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr Holocaust Studies and Materials (2017)
Podobne artykuły
- Jacek Leociak, Paweł Dobrosielski, Spory o Grossa. Polskie problemy z pamięcią o Żydach , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 13 (2017)
- Havi Dreifuss, Komenda Żydowskiej Organizacji Bojowej podczas powstania w getcie warszawskim – nowe ujęcie , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 19 (2023)
- Zofia Wóycicka, Kazerne Dossin – Muzeum-Miejsce Pamięci i Centrum Dokumentacyjne poświęcone Zagładzie i Prawom Człowieka , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 10 (2014)
- Anna Ziółkowska, Medycyna obozowa. O tym jak chorowali, cierpieli i umierali żydowscy robotnicy w obozach pracy przymusowej w Poznaniu (1941–1943) , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 8 (2012)
- Jacek Leociak, „…rozmawiałem z Bogiem (uśmiechacie się! tylko z nim mogę jeszcze rozmawiać!)”. Modlitewne lamentacje w pamiętniku Karola Rotgebera z getta warszawskiego , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 15 (2019)
- Roma Sendyka, „Zbadane, ujawnione i wyjaśnione”: o metodzie śledczej w badaniach fotografii Holokaustu: Wendy Lower, The Ravine: A Family, a Photograph, a Holocaust Massacre Revealed [Roma Sendyka] , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 17 (2021)
- Jakub Petelewicz, „Kresy Wschodnie pod okupacją sowiecką 1939–1941; stosunki ukraińsko-polsko-żydowskie, życie społeczne i wzajemne relacje” , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 3 (2007)
- Jacek Leociak, Rachel Brenner, The Ethics of Witnessing. The Holocaust in Polish Writers’ Diaries from Warsaw, 1939–1945 , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 11 (2015)
- Jacek Leociak, Literature of the Personal Document as a Source in Holocaust Research (a Methodological Reconnaissance). , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: 2008: Holocaust Studies and Materials
- Michał Trębacz, Karski–Zygielbojm. Historia pewnej rozmowy , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 18 (2022)
<< < 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 > >>
Możesz również Rozpocznij zaawansowane wyszukiwanie podobieństw dla tego artykułu.