English
Język Polski
Śmierć antykwariusza na Chłodnej
Zagłada Żydów. Studia i Materiały, Nr 12 (2016), Strony: 262-278
Data zgłoszenia: 2020-10-19Data publikacji: 2016-11-30
https://doi.org/10.32927/ZZSiM.416
Abstrakt
22 lipca 1942 r. w getcie warszawskim rozpoczęła się wielka akcja likwidacyjna w czasie której ponad 250 tysięcy jego mieszkańców wywieziono do obozu zagłady w Treblince. Dzień wcześniej dla wzbudzenia nastroju przerażenia i rezygnacji Niemcy urządzili odstrzał znanych przedstawicieli gettowej inteligencji. Szerokim echem odbiło się po obu stronach muru zamordowanie wówczas w mieszkaniu na ulicy Chłodnej żydowskiego antykwariusza i wezwanego doń ze strony aryjskiej znanego polskiego lekarza, prof. Franciszka Raszei. W relacjach ocalałych i powojennych wspomnieniach oraz powstałych na ich podstawie opracowaniach przyjęło się uważać, że zamordowanym antykwariuszem był Abe Gutnajer, najbardziej znany przed wojną warszawski kunsthendler, właściciel prestiżowego Salonu Sztuki na Mazowieckiej. Wraz z nim i Raszeją miała zginąć także niemal cała rodzina Abego oraz osoby towarzyszące Raszei w zabiegu operacyjnym. Autorka zajmująca się od lat historią okupacyjnego rynku sztuki dowodzi, że ofiarą tej zbrodni, która prawdopodobnie miała miejsce przedpołudniem 22 lipca 1942 roku, nie padł Abe Guntajer lecz jego starszy brat Bernard, przed wojną właściciel antykwariatu na Wierzbowej oraz Albert Schulberg, antykwariusz ze Lwowa, który w getcie warszawskim zajmował się za zgodą Niemców m. in. skupem dzieł sztuki i antyków dla okupacyjnego salonu sztuki Zofii Leśniewskiej. I to on wezwał prof. Raszeję na konsylium do swego mieszkania na Chłodnej.
Licencja
Prawa autorskie (c) 2016 Zagłada Żydów. Studia i Materiały
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0
Inne teksty tego samego autora
- Nawojka Cieślińska-Lobkowicz, Polskie. Żydowskie. „Pożydowskie”. Nazistowska grabież dzieł sztuki i problemy restytucji w Polsce 1945–2000 , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 16 (2020)
- Nawojka Cieślińska-Lobkowicz, Śladami nieznanych przedwojennych żydowskich kolekcjonerów i właścicieli dzieł sztuki , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 17 (2021)
- Nawojka Cieślińska-Lobkowicz, O wystawie „Czego nie mogliśmy wykrzyczeć światu” w Żydowskim Instytucie Historycznym w Warszawie , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 14 (2018)
- Nawojka Cieślińska-Lobkowicz, Predator. The Looting Activity of Pieter Nicolaas Menten (1899–1987) , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr Holocaust Studies and Materials (2017)
- Nawojka Cieślińska-Lobkowicz, Grabieżca ze znakiem Q. O rabunkowej działalności Pietera Nicolaasa Mentena (1899–1987) , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 11 (2015)
- Nawojka Cieślińska-Lobkowicz, Habent sua fata libelli. Okupacyjny rynek sztuki w Warszawie a własność żydowska , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 10 (2014)
- Nawojka Cieślińska-Lobkowicz, Losy mienia kulturalnego polskich Żydów w okresie okupacji hitlerowskiej i w pierwszych latach powojennych , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 6 (2010)
- Nawojka Cieślińska-Lobkowicz, Magdalena Tarnowska, Artyści żydowscy w Warszawie 1939–1945; Ocalałe/Salvaged. Kolekcja malarstwa, rysunku i rzeźby ze zbiorów Żydowskiego Instytutu Historycznego , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 12 (2016)
- Nawojka Cieślińska-Lobkowicz, The Jewish Biblia Pauperum , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr Holocaust Studies and Materials (2017)
- Nawojka Cieślińska-Lobkowicz, Żydowska Biblia pauperum , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 11 (2015)
Podobne artykuły
- Marta Kubiszyn, Joanna Zętar, Miasto po Zagładzie. Dzielnica żydowska w Lublinie i jej upamiętnienia , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 14 (2018)
- Dariusz Libionka, Głową w mur. Interwencje Kazimierza Papée, polskiego ambasadora przy Stolicy Apostolskiej, w sprawie zbrodni niemieckich w Polsce, listopad 1942 – styczeń 1943 , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 2 (2006)
- Bartłomiej Krupa, O nieobecności Zagłady, czyli czytanie Rozmów z katem Kazimierza Moczarskiego , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 7 (2011)
- Jacek Leociak, Censorship Keeping Guard over the Church. Krystyna Modrzewska’s Censored Memoir , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: 2010: Holocaust Studies and Materials
- Ariko Kato, Recepcja Holokaustu w Japonii w perspektywie porównawczej: Auschwitz –Nankin – Hiroszima , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 13 (2017)
- Romuald Jakub Weksler-Waszkinel, Father Stanisław Musiał's Struggle with Memory , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: 2008: Holocaust Studies and Materials
- Redakcja, Od Redakcji , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 2 (2006)
- Jacek Leociak, Nie chcę ludziom na śmiech się pokazać, że Żydów u siebie chowałem...Sprawa Zdzisława i Haliny Krzyczkowskich , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 4 (2008)
- Michał Trębacz, Oficjalne i intymne. Getto łódzkie w fotografiach , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 16 (2020)
- Monika Polit, Kronika getta łódzkiego /Litzmannstadt Getto, oprac. Julian Baranowski, Krystyna Radziszewska, Adam Sitarek, Michał Trębacz, Jacek Walicki, Ewa Wiatr, Piotr Zawilski, Archiwum Państwowe w Łodzi, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2009, t. 1–5 , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 6 (2010)
<< < 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 > >>
Możesz również Rozpocznij zaawansowane wyszukiwanie podobieństw dla tego artykułu.
