English
Język Polski
Wszechobecność Sprawiedliwych
Justyna Kowalska-Leder
j.kowalska-leder@uw.edu.pl Biogramadiunkt w Instytucie Kultury Polskiej UW, kieru- je w IKP Zakładem Historii Kultury i Zespołem Badań Pamięci o Zagładzie, au- torka książki Doświadczenie Zagłady z perspektywy dziecka w polskiej literaturze dokumentu osobistego (2009), która ukazała się również w wersji anglojęzycznej Their Childhood and the Holocaust. A Child’s Perspective in Polish Documentary and Autobiographical Literature (2015). Opracowała książkowe wydanie Dzien- nika Reni Knoll (2012). Aktualnie wraz z Zespołem Pamięci o Zagładzie kończy prace nad tomem zbiorowym Ślady Holokaustu w imaginarium kultury polskiej.
https://orcid.org/0000-0003-4727-4431
Instytut Kultury Polskiej, Uniwersytet Warszawski
Zagłada Żydów. Studia i Materiały, Nr 10 (2014), Strony: 1073-1082
Data zgłoszenia: 2020-10-26Data publikacji: 2014-12-01
https://doi.org/10.32927/ZZSiM.578
Abstrakt
W opublikowanej w tym numerze „Zagłady Żydów” recenzji książki Grzegorza Górnego Sprawiedliwi. Jak Polacy ratowali Żydów przed Zagładą Agnieszka Haska trafnie charakteryzuje podstawowe założenia dyskursu, który określa hasłem „dominacja Sprawiedliwych”. Jego przekaz sprowadza się do konstatacji, że ratowanie Żydów przez Polaków podczas drugiej wojny światowej było zjawiskiem powszechnym, a polskie nazwiska, które widnieją na Ścianie w Ogrodzie Sprawiedliwych w Yad Vashem, to tylko „wierzchołek góry lodowej”. Swoim życiem ryzykowali przedstawiciele wszystkich warstw społecznych i grup zawodowych, natomiast zjawisko szkodzenia Żydom miało charakter marginalny – w obu znaczeniach tego słowa: mowa bowiem jedynie o incydentach, za którymi stali przedstawiciele marginesu społecznego. Kolejne dwa podstawowe założenia tego schematu można sprowadzić do haseł mówiących o „absolutnej wyjątkowości Polaków na tle innych narodów europejskich” oraz „niedocenieniu heroizmu polskich Sprawiedliwych” w okresie powojennym, właściwie aż do czasów współczesnych, kiedy to w końcu pojawiają się inicjatywy mające zaradzić tej krzywdzie. Haska trafnie wskazuje rozmaite manipulacje, na których ufundowany jest taki przekaz. Nie ma sensu rekapitulować jej tekstu, ale warto podkreślić dwa zasadnicze wątki, które wyraźnie wskazują na kierunek, w jakim rozwija się ten rodzaj narracji o Sprawiedliwych.
Słowa kluczowe
Sprawiedliwi , Zagłada , polityka historyczna , nadużycia
Licencja
Prawa autorskie (c) 2010 Zagłada Żydów. Studia i Materiały
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0
Inne teksty tego samego autora
- Justyna Kowalska-Leder, „Zawołani po imieniu”, czyli Krzywda i Sprawiedliwość , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 18 (2022)
- Justyna Kowalska-Leder, Fetyszyzacja autentyczności – casus muzeum-miejsca pamięci , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 17 (2021)
- Justyna Kowalska-Leder, Kłopotliwa kategoria. Wokół tomu Świadek: jak się staje, czym jest? , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 16 (2020)
- Justyna Kowalska-Leder, Literatura polska ostatniego dziesięciolecia wobec Zagłady – próby odpowiedzi na nowe wzywania , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 10 (2014)
- Justyna Kowalska-Leder, Recenzja: Reprezentacje Zagłady w kulturze polskiej (1939–2019). Problematyka Zagłady w sztukach wizualnych i popkulturze, t. 1–2, red. Sławomir Buryła, Dorota Krawczyńska, Jacek Leociak, Warszawa: Wydawnictwo IBL PAN, 2021, 672 s. , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 18 (2022)
- Justyna Kowalska-Leder, „Coraz to nowe żądania, coraz to nowe grymasy” – relacja władzy i podporządkowania między Polakami a Żydami w kryjówkach po aryjskiej stronie , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 12 (2016)
- Justyna Kowalska-Leder, Dawid Sierakowiak, Dziennik , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 13 (2017)
- Justyna Kowalska-Leder, Pomaganie skazanym na zagładę jako źródło destrukcji – na podstawie dokumentów osobistych Brandli Siekierkowej , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 8 (2012)
- Justyna Kowalska-Leder, Jacek Leociak, Ratowanie. Opowieści Polaków i Żydów, Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2010, 313 s. , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 7 (2011)
- Justyna Kowalska-Leder, The Omnipresence of the Righteous , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr Holocaust Studies and Materials (2017)
Podobne artykuły
- Jacek Leociak, On the Abuses in Research of the Holocaust Experience , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: 2010: Holocaust Studies and Materials
- Aleksandra Bańkowska, Agnieszka Haska, „…w podziemiach wymienionych domów zakopane są…”. Poszukiwania Archiwum Ringelbluma , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 12 (2016)
- Dariusz Libionka, Jan Grabowski, Anatomia donosu ks. Stanisława Trzeciaka na ks. Tadeusza Pudra , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 13 (2017)
- Przemysław Czapliński, Zagłada jako horror. Kilka uwag o literaturze polskiej 1985–2015 , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 12 (2016)
- Alina Skibinska, „Ludzie opowiadali rzeczy potworne o tym, co się tam działo”. Dwa świadectwa Zagłady – Adama Ulricha z Zakrzówka i Stanisława Ż(Rz)emińskiego z Łukowa , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 13 (2017)
- Jerzy Tomaszewski, Jakub Petelewicz, Jak Polacy patrzyli na getto z zewnątrz z Jerzym Tomaszewskim rozmawia Jakub Petelewicz , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 1 (2005)
- Jacek Leociak, Zagłada w „Muzeum życia” (Muzeum Polin i jego kłopoty z muranowskim genius loci) , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 11 (2015)
- Agnieszka Haska, Międzynarodowa konferencja naukowa „Być świadkiem Zagłady”(Warszawa, 22–23 kwietnia 2013 r.) , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 9 (2013)
- Adam Puławski, „Benzyny zużyto 8 litrów”. Prozaizacja Zagłady na przykładzie dokumentacji Archiwum Państwowego w Lublinie Oddział w Chełmie , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 14 (2018)
- Roni Stauber, Filip Friedman i początki badań nad Zagładą , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 11 (2015)
<< < 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 > >>
Możesz również Rozpocznij zaawansowane wyszukiwanie podobieństw dla tego artykułu.
