English
Język Polski
Żydzi i komuniści w okupowanej Warszawie
Barbara Engelking
bengelking@gmail.com BiogramBarbara Engelking – psycholog, profesor nauk społecznych; w Instytucie Filozofii i Socjologii PAN kieruje Centrum Badań nad Zagładą Żydów. Wraz z Jackiem Leociakiem jest opiekunem naukowym galerii „Zagłada” w Muzeum Historii Żydów Polskich Polin w Warszawie. Ostatnio opublikowała Jest taki piękny, słoneczny dzień… Losy Żydów szukających ratunku na wsi polskiej 1942–1945 (2011) oraz (wspólnie z Jackiem Leociakiem) nowe, zmienione, poprawione i rozszerzone wydanie książki Getto warszawskie. Przewodnik po nieistniejącym mieście (2013), a także krytyczne wydania źródeł: Umierać też trzeba umieć… Mietka Pachtera (2015), Sny chociaż mamy wspaniałe. Okupacyjne dzienniki Żydów z okolic Mińska Mazowieckiego (2016) i „Po wojnie, z pomocą bożą, już niebawem”. Pisma Kopla i Mirki Piżyców o życiu w getcie i okupacyjnej Warszawie (2017). Współredaktorka (z Janem Grabowskim) i współautorka dwutomowej publikacji Dalej jest noc. Losy Żydów w wybranych powiatach okupowanej Polski (2018).
https://orcid.org/0000-0001-8361-4427
Instytut Filozofii i Socjologii PAN
Zagłada Żydów. Studia i Materiały, Nr 14 (2018), Strony: 80-114
Data zgłoszenia: 2020-09-27Data publikacji: 2018-12-20
https://doi.org/10.32927/ZZSiM.61
Abstrakt
W artykule zostało opisane ukrywanie się w okresie okupacji w Warszawie Żydów komunistów związanych ze środowiskiem nielegalnej PPR. Komuniści tworzyli ekskluzywną sieć pomocy, mającą istotne zasoby: możliwość uzyskania fałszywych papierów, źródeł utrzymania, mieszkania, okazję do walki z Niemcami oraz poczucie sensu. Ta sieć pomocowa nie powstała po to, by pomagać Żydom, pomagano raczej „przy okazji” towarzyszom partyjnym i ich rodzinom
Słowa kluczowe
Zagłada , Żydzi , PPR , ukrywanie się , Warszawa
Bibliografia
Źródła archiwalne
Google Scholar
Archiwum Akt Nowych (AAN)
Google Scholar
/XXI-1, Gwardia Ludowa, Obwód I Warszawski, „Raport w sprawie aresztowania tow. Huberta”
Google Scholar
/II-44, Delegatura Rządu na Kraj
Google Scholar
/R-100, „Centralna technika PPR”
Google Scholar
/R-124, Organizacja Młodzieży Socjalistycznej „Spartakus” w latach 1935–1941
Google Scholar
/R-126, „Technika warszawska PPR 1942–1944”
Google Scholar
/R-236, „Centralna paszportówka PPR”
Google Scholar
/R-285, „Działalność organizacji przedpepeperowskich, Grupy Inicjatywnej, powstanie PPR”
Google Scholar
, Zbiór akt osobowych działaczy ruchu robotniczego
Google Scholar
/411, Akta Ryszarda Nazarewicza, „Sprawy żydowskie”
Google Scholar
Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej (AIPN)
Google Scholar
Zespół Głównej Komisji Badania Zbrodni Hitlerowskich
Google Scholar
/415, Robb-Narbutt Ignacy
Google Scholar
/929 „Dot. Narbutta Ignacego”, Relacja Ignacego Robb-Narbutta
Google Scholar
Archiwum Instytutu Yad Vashem (AYV)
Google Scholar
O.3, Relacje
Google Scholar
Archiwum Żydowskiego Instytutu Historycznego (AŻIH)
Google Scholar
, Relacje Żydów Ocalałych z Zagłady
Google Scholar
, Pamiętniki Żydów Ocalałych z Zagłady
Google Scholar
USC Shoah Foundation, Visual History Archive (USC, VHA)
Google Scholar
Archiwum United States Holocaust Memorial Musuem (USHMM)
Google Scholar
331.1., Wiera Sierpinska papers
Google Scholar
Archiwum Studium Polski Podziemnej w Londynie (SPP)
Google Scholar
PRM 76/1, Kraj, sprawozdania, meldunki, komunikaty
Google Scholar
Archiwum własne autorki
Google Scholar
Literatura przedmiotu
Google Scholar
Alef-Bolkowiak Gustaw, Gorące dni, wyd. 3, Warszawa: Wydawnictwo MON, 1971.
Google Scholar
Bartoszewski Władysław, 1859 dni Warszawy, Kraków: Znak, 1984.
Google Scholar
Borzęcki Oskar, Brygada Korwina w szeregach ZWZ–AK w latach 1941–1943, „Dzieje Najnowsze” 2015, nr 3.
Google Scholar
Cukierman Icchak, „Antek”, Nadmiar pamięci (siedem owych lat). Wspomnienia 1939–1946, tłum. Zoja Perelmuter, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2000.
Google Scholar
Domańska Aleksandra, Ulica cioci Oli. Z dziejów rewolucjonistki Warszawa: Krytyka Polityczna, 2013.
Google Scholar
Dreifuss Havi, Changing Perspectives on Polish-Jewish Relations during the Holocaust, Jerusalem: Yad Vashem, 2012.
Google Scholar
Edelman Marek, Getto walczy. Udział Bundu w obronie getta warszawskiego, Łódź: CK Bund, 1945.
Google Scholar
Engelking Barbara, Ocaleni z Holocaustu, Warszawa: Cyklady, 1993.
Google Scholar
Engelking Barbara, Dariusz Libionka, Żydzi w powstańczej Warszawie, Warszawa: Centrum Badań nad Zagładą Żydów, 2010.
Google Scholar
Gontarczyk Piotr, Polska Partia Robotnicza. Droga do władzy (1941–1944), Warszawa: Fronda, 2006.
Google Scholar
Grupińska Anka, Odczytanie Listy. Opowieści o powstańcach żydowskich, Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2003.
Google Scholar
Hillebrandt Bogdan, „Trybuna Wolności” – centralny organ PPR w okresie okupacji (zarys informacyjny), „Rocznik Historii Czasopiśmiennictwa Polskiego” 1964, nr 3.
Google Scholar
Konspiracyjny Związek Walki Młodych w Warszawie, konsultacja naukowa Bogdan Hillebrandt, Warszawa: Warszawska Komisja Historyczna Stowarzyszenia „Pokolenia”, 2008, z. 1.
Google Scholar
Kowalska-Kiryluk Izolda „Krystyna”, W warszawskiej organizacji [w:] Wspomnienia warszawskich peperowców 1939–1944, Warszawa: Książka i Wiedza, 1963.
Google Scholar
Libionka Dariusz, Weinbaum Laurence, Bohaterowie, hochsztaplerzy, opisywacze. Wokół
Google Scholar
Żydowskiego Związku Wojskowego, Warszawa: Stowarzyszenie Centrum Badań nad Zagładą Żydów, 2012.
Google Scholar
Lubetkin Cywia, Zagłada i powstanie, tłum. Maria Krych, Warszawa: Książka i Wiedza, 1999.
Google Scholar
Łęczycki Franciszek, W szeregach walki o niepodległą i sprawiedliwą [w:] Wspomnienia warszawskich peperowców 1939–1944, Warszawa: Książka i Wiedza, 1963.
Google Scholar
Mark Bernard, Poterański Wacław, Jabłoński Wacław, Wokó ł problemu rezydentury
Google Scholar
NKWD w getcie warszawskim, „Pamię ć i Sprawiedliwoś ć ” 2005, nr 4.
Google Scholar
Najberg Leon, Ostatni powstańcy getta, Warszawa: ŻIH, 1993.
Google Scholar
Nazarewicz Ryszard, Armii Ludowej dylematy i dramaty, Warszawa: Oϐicyna Drukarska, 1998.
Google Scholar
Paulsson Gunnar S., Utajone miasto. Żydzi po aryjskiej stronie Warszawy 1940–1945, tłum.
Google Scholar
Elżbieta Olender-Dmowska, Kraków: Znak i Centrum Badań nad Zagładą Żydów IFiS PAN, 2009.
Google Scholar
Sowińska Stanisława „Barbara”, Lata walki, Warszawa: Książka i Wiedza, 1962.
Google Scholar
Spałek Robert, Komuniści przeciwko komunistom. Poszukiwanie wroga wewnętrznego w kierownictwie partii komunistycznej w Polsce w latach 1948–1956, Poznań: Zysk i S-ka, 2014.
Google Scholar
Strzembosz Tomasz, Akcje zbrojne podziemnej Warszawy 1939–1945, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1983.
Google Scholar
Szczygielski Zbigniew, Członkowie KPP 1918–1939 w świetle badań ankietowych, Warszawa: Książka i Wiedza, 1989.
Google Scholar
Temkin-Bermanowa Basia, Dziennik z podziemia, Warszawa: ŻIH i Twój Styl, 2000.
Google Scholar
Wróbel Piotr, Wokó ł problemu rezydentury NKWD w getcie warszawskim, „Pamięći Sprawiedliwoś ć ” 2005, nr 4.
Google Scholar
Urynowicz Marcin, Zorganizowana i indywidualna pomoc Polaków dla ludności żydowskiej eksterminowanej przez okupanta niemieckiego w okresie drugiej wojny światowej [w:] Polacy i Żydzi pod okupacją niemiecką 1939–1945. Studia i materiały, red. Andrzej Żbikowski, Warszawa: IPN, 2006.
Google Scholar
Licencja
Prawa autorskie (c) 2018 Zagłada Żydów. Studia i Materiały
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0
Inne teksty tego samego autora
- Jan Grabowski, Barbara Engelking, Warszawscy Żydzi wydaleni ze Szwajcarii do Generalnego Gubernatorstwa. Studium przypadku , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 1 (2005)
- Barbara Engelking, Sny jako źródło do badań nad Zagładą , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 9 (2013)
- Barbara Engelking, Ucieczki od stygmatyzacji, zamknięcia, głodu i śmierci. Żydzi w Warszawie w latach okupacji , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 18 (2022)
- Barbara Engelking, Israel Gutman, Z profesorem Israelem Gutmanem rozmawia Barbara Engelking , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 9 (2013)
- Barbara Engelking, Tajemnica Hesi. Zapis emocji w świadectwach Zagłady , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 10 (2014)
- Israel Gutman, Barbara Engelking, O tym jak z wewnątrz warszawskiego getta patrzono na stronę aryjską z profesorem Izraelem Gurmanem rozmawia Barbara Engelking , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 1 (2005)
- Feliks Tych, Barbara Engelking, O ukrywaniu się po „aryjskiej stronie” z Feliksem Tychem rozmawia Barbara Engelking , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 1 (2005)
- Barbara Engelking, Labirynty i plątaniny. Historia pewnego Sprawiedliwego , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 11 (2015)
- Barbara Engelking, Pamiętnik dr. Chaima Einhorna , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 11 (2015)
- Dariusz Libionka, Barbara Engelking, Anki Grupińskiej zapisywanie żydowskich opowieści (12 opowieści żydowskich); Odczytanie listy. Opowieści o warszawskich powstańcach Żydowskiej Organizacji Bojowej , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 10 (2014)
Podobne artykuły
- Jacek Leociak, Censorship Keeping Guard over the Church. Krystyna Modrzewska’s Censored Memoir , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: 2010: Holocaust Studies and Materials
- Redakcja, Od Redakcji , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 13 (2017)
- Nawojka Cieślińska-Lobkowicz, Habent sua fata libelli. Okupacyjny rynek sztuki w Warszawie a własność żydowska , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 10 (2014)
- Joanna Bachura Wojtasik, Jak radio pamięta powstanie w getcie warszawskim? O rocznicach wybuchu buntu zbrojnego na materiale radiowej publicystyki z lat 1945-1989. , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 19 (2023)
- Andrea Löw, Monika Polit, „Moja żydowska dusza nie obawia się dnia sądu”. Mordechaj Chaim Rumkowski. Prawda i zmyślenie , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 9 (2013)
- Janusz Salamon, SJ, Christian-Jewish Dialogue in the Land of Sick Imagination. On the Margins of Waldemar Chrostowski’s Book Kościół, Żydzi, Polska , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: 2010: Holocaust Studies and Materials
- Jacek Leociak, Redakcja Czasopisma, Dyskurs o pomocy , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 4 (2008)
- Janusz Salamon, SJ, Dialog chrześcijańsko-żydowski w krainie schorowanej wyobraźni. Na marginesie książki Waldemara Chrostowskiego Kościół, Żydzi, Polska , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 5 (2009)
- Krzysztof Czubaszek, Stanisław Żemis – świadek zagłady Żydów w Łukowie , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 14 (2018)
- Redakcja, Od Redakcji , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 3 (2007)
<< < 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 > >>
Możesz również Rozpocznij zaawansowane wyszukiwanie podobieństw dla tego artykułu.
