English
Język Polski
“I swear to fight for a free and mighty Poland, carry out the orders of my superiors, so help me God.”Jews in the Home Army. An Episode from Ostrowiec Świętokrzyski
Dariusz Libionka
libion@wp.pl Biogramhistoryk, dr, pracownik naukowy w Instytucie Pami´ęci Narodowej, Oddział w Lublinie, adiunkt w Instytucie Filozofii i Socjologii PAN. Redaktor tomu „Aktion Reinhardt”. Zagłada ˚Żydów w Generalnym Gubernatorstwie (2004).
https://orcid.org/0000-0003-0180-6463
Instytut Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk
Alina Skibińska
askibinskapl@gmail.com Biogramhistoryk, przedstawiciel w Polsce the United States Holocaust Memorial Museum, Washington D.C., pracuje w Center for Advanced Holocaust Studies, International Archival Programs Division tego Muzeum
https://orcid.org/0000-0003-1267-3926
Centrum Badań nad Zagładą Żydów IFiS PAN
Zagłada Żydów. Studia i Materiały, 2008, Strony: 235-269
Data zgłoszenia: 2020-10-03Data publikacji: 2008-12-01
https://doi.org/10.32927/ZZSiM.82
Abstrakt
Artykuł prezentuje wybór dokumentów z procesu z 1949 r. w którym wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Kielcach skazano trzech członków ZWZ-AK Obwodu Opatowskiego: Józefa Mularskiego, Leona Nowaka i Edwarda Perzyńskiego za udział w zamordowaniu w lesie koło Kunowa 12 Żydów z getta w Ostrowcu Świętokrzyskim. Dwie ciężko ranne osoby powróciły do getta, jedna z nich przeżyła wojnę (Szloma Icek Zwaigman) i po wyjeździe z Polski złożyła obszerną i szczegółową relację z tego wydarzenia. Relacja Zweigmana stała się podstawą śledztwa i aktu oskarżenia. Skazani na karę śmierci Mularski i Nowak zostali ułaskawieni i po 1956 r. wyszli z więzienia, podobnie jak trzeci skazany. Sprawę kończą kolejno: wyrok z 1957 r. ułaskawiający Józefa Mularskiego, następnie wyrok z 2000 r. przyznający mu wysokie odszkodowanie. Prezentowane materiały są nie tylko dowodem na to, że członkowie polskiego podziemia dopuszczali się zbrodni na Żydach, ale i na sposób funkcjonowania polskiego wymiaru sprawiedliwości oraz Głównej Komisji Badania Zbrodni Hitlerowskich w Polsce, która ewidentnie prowadziła politykę tuszowania spraw w których sprawcami zbrodni byli Polacy. Problemy poruszane w tym artykule są słabo zbadanie nie tylko w polskiej historiografii. Prezentowane materiały procesowe pochodzą z Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej.
Słowa kluczowe
Ostrowiec Świętokrzyski , stosunki polsko-żydowskie , partyzantka , Armia Krajowa , dekret sierpniowy
Licencja
Prawa autorskie (c) 2008 Zagłada Żydów. Studia i Materiały
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0
Inne teksty tego samego autora
- Dariusz Libionka, Polska hierarchia kościelna wobec eksterminacji Żydów – próba krytycznego ujęcia , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 5 (2009)
- Alina Skibińska, Joanna Tokarska-Bakir, “Barabasz” and the Jews: From the history of the “Wybraniecki” Home Army Partisan Detachment , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr Holocaust Studies and Materials (2013)
- Alina Skibinska, Życie codzienne Żydów w Kozienicach pod niemiecką okupacją , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 3 (2007)
- Anka Grupińska, Dariusz Libionka, Rozmowa z Józefem Grynblattem, członkiem Betaru i Żydowskiego Związku Wojskowego w czasie powstania w getcie warszawskim , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 3 (2007)
- Alina Skibinska, Dariusz Libionka, „Przysięgam walczyć o wolną i potężną Polskę, wykonywać rozkazy przełożonych, tak mi dopomóż Bóg”. Żydzi w AK. Epizod z Ostrowca Świętokrzyskiego , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 4 (2008)
- Jan Grabowski, Dariusz Libionka, Reports on the Jews Apprehended in Warsaw During May–July 1943 Submitted by the ‘Praga’ District of the Polish Police , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr Holocaust Studies and Materials (2017)
- Dariusz Libionka, Uwagi o ratowaniu Żydów w „okolicach Treblinki” [recenzja: Edward Kopówka, ks. Paweł Rytel-Andrianik, Dam im imię na wieki. Polacy z okolic Treblinki ratujący Żydów] , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 9 (2013)
- Adam Kopciowski, Dariusz Libionka, Zapiski członka Komendy Żydowskiej Organizacji Bojowej Hersza Berlińskiego , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 19 (2023)
- Dariusz Libionka, Jan Grabowski, Meldunki Obwodu „Praga” Policji Polskiej o zatrzymaniach Żydów w Warszawie w okresie maj–lipiec 1943 r. , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 10 (2014)
- Dariusz Libionka, Z getta warszawskiego przez Francję i Hiszpanię do Londynu. Niewiarygodna historia Edwarda Rajnfelda-Tohariego , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 18 (2022)
Podobne artykuły
- Gabriel Finder, Proces Szepsla Rotholca a polityka kary w następstwie Zagłady , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 2 (2006)
- Jacek Leociak, Understanding the Holocaust. A Task for Generations , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: 2008: Holocaust Studies and Materials
- Zuzanna Schnepf-Kołacz, Losy pracowników niemieckiej gadzinówki „Nowy Kurier Warszawski” w świetle powojennych procesów z dekretu sierpniowego , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 2 (2006)
- Natalia Aleksiun, Gdy Fajga porzuciła Tadeusza. Wojenne związki ocalałych po Zagładzie , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 17 (2021)
- Klaus Peter Friedrich, Nazistowski mord na Żydach w prasie polskich komunistów (1942–1944). , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 2 (2006)
- Redakcja Czasopisma, Jan Grabowski, From the editors , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: 2010: Holocaust Studies and Materials
- Aleksandra Bańkowska, Polish Partisan Formations during 1942–1944 in Jewish Testimonies , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: 2008: Holocaust Studies and Materials
- Natalia Aleksiun, Polska i zagraniczna historiografia na temat stosunków polsko-żydowskich w okresie drugiej wojny światowej , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 1 (2005)
- Adam Puławski, Magdalena Hułas (red.), współpraca Piotr Długołęcki, Polskie Dokumenty Dyplomatyczne 1942 , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 20 (2024)
- Aleksandra Bańkowska, Partyzantka polska lat 1942–1944 w relacjach żydowskich , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 1 (2005)
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 > >>
Możesz również Rozpocznij zaawansowane wyszukiwanie podobieństw dla tego artykułu.
