English
Język Polski
“I swear to fight for a free and mighty Poland, carry out the orders of my superiors, so help me God.”Jews in the Home Army. An Episode from Ostrowiec Świętokrzyski
Dariusz Libionka
libion@wp.pl Biogramhistoryk, dr, pracownik naukowy w Instytucie Pami´ęci Narodowej, Oddział w Lublinie, adiunkt w Instytucie Filozofii i Socjologii PAN. Redaktor tomu „Aktion Reinhardt”. Zagłada ˚Żydów w Generalnym Gubernatorstwie (2004).
https://orcid.org/0000-0003-0180-6463
Instytut Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk
Alina Skibińska
askibinskapl@gmail.com Biogramhistoryk, przedstawiciel w Polsce the United States Holocaust Memorial Museum, Washington D.C., pracuje w Center for Advanced Holocaust Studies, International Archival Programs Division tego Muzeum
https://orcid.org/0000-0003-1267-3926
Centrum Badań nad Zagładą Żydów IFiS PAN
Zagłada Żydów. Studia i Materiały, 2008, Strony: 235-269
Data zgłoszenia: 2020-10-03Data publikacji: 2008-12-01
https://doi.org/10.32927/ZZSiM.82
Abstrakt
Artykuł prezentuje wybór dokumentów z procesu z 1949 r. w którym wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Kielcach skazano trzech członków ZWZ-AK Obwodu Opatowskiego: Józefa Mularskiego, Leona Nowaka i Edwarda Perzyńskiego za udział w zamordowaniu w lesie koło Kunowa 12 Żydów z getta w Ostrowcu Świętokrzyskim. Dwie ciężko ranne osoby powróciły do getta, jedna z nich przeżyła wojnę (Szloma Icek Zwaigman) i po wyjeździe z Polski złożyła obszerną i szczegółową relację z tego wydarzenia. Relacja Zweigmana stała się podstawą śledztwa i aktu oskarżenia. Skazani na karę śmierci Mularski i Nowak zostali ułaskawieni i po 1956 r. wyszli z więzienia, podobnie jak trzeci skazany. Sprawę kończą kolejno: wyrok z 1957 r. ułaskawiający Józefa Mularskiego, następnie wyrok z 2000 r. przyznający mu wysokie odszkodowanie. Prezentowane materiały są nie tylko dowodem na to, że członkowie polskiego podziemia dopuszczali się zbrodni na Żydach, ale i na sposób funkcjonowania polskiego wymiaru sprawiedliwości oraz Głównej Komisji Badania Zbrodni Hitlerowskich w Polsce, która ewidentnie prowadziła politykę tuszowania spraw w których sprawcami zbrodni byli Polacy. Problemy poruszane w tym artykule są słabo zbadanie nie tylko w polskiej historiografii. Prezentowane materiały procesowe pochodzą z Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej.
Słowa kluczowe
Ostrowiec Świętokrzyski , stosunki polsko-żydowskie , partyzantka , Armia Krajowa , dekret sierpniowy
Licencja
Prawa autorskie (c) 2008 Zagłada Żydów. Studia i Materiały
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0
Inne teksty tego samego autora
- Jan Grabowski, Dariusz Libionka, Bezdroża polityki historycznej. Wokół Markowej, czyli o czym nie mówi Muzeum , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 12 (2016)
- Dariusz Libionka, Apocrypha from the History of the Jewish Military Union and its Authors , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: 2008: Holocaust Studies and Materials
- Dariusz Libionka, Jan Grabowski, Anatomia donosu ks. Stanisława Trzeciaka na ks. Tadeusza Pudra , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 13 (2017)
- Dariusz Libionka, Lokalne struktury Narodowych Sił Zbrojnych wobec ukrywających się Żydów w świetle powojennych materiałów śledczych i procesowych – przypadek powiatów miechowskiego i pińczowskiego , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 16 (2020)
- Dariusz Libionka, Polska Podziemna wobec szantażystów i szmalcowników w Warszawie. Korekta obrazu , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 14 (2018)
- Dariusz Libionka, Zapisy dotyczące Żydów w warszawskich kronikach policyjnych z lat 1942–1944 , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 10 (2014)
- Dariusz Libionka, Prześladowcy Żydów przed Wojskowym Sądem Specjalnym Komendy Głównej AK w 1944 r. , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 15 (2019)
- Alina Skibińska, Jakub Petelewicz, Udział Polaków w zbrodniach na Żydach na prowincji regionu Świętokrzyskiego , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 1 (2005)
- Dariusz Libionka, Jacek Leociak, 75. rocznica akcji „Reinhardt” , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 13 (2017)
- Adam Kopciowski, Dariusz Libionka, Relacja działaczki Poalej Syjon-Lewicy Poli Elster o sytuacji na Umschlagplatzu i w transporcie do Poniatowej w kwietniu 1943 r , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 19 (2023)
Podobne artykuły
- Jacek Leociak, Redakcja Czasopisma, Od Redakcji , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 5 (2009)
- Peter Black, Sonderdienst w Generalnym Gubernatorstwie , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 12 (2016)
- Jacek Leociak, Rachel Brenner, The Ethics of Witnessing. The Holocaust in Polish Writers’ Diaries from Warsaw, 1939–1945 , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 11 (2015)
- Sharon Geva, Bojowniczki podziemia, matki i córki. Żydowskie kobiety w getcie warszawskim podczas powstania (kwiecień–maj 1943) , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 19 (2023)
- Stanisław Obirek, Zadziwiające milczenie polskiego Kościoła katolickiego o Holokauście , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 15 (2019)
- Piotr Rypson, Album rysunków Teofili Langnas-Reich w Archiwum Ringelbluma , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 18 (2022)
- Marta Kubiszyn, Joanna Zętar, Miasto po Zagładzie. Dzielnica żydowska w Lublinie i jej upamiętnienia , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 14 (2018)
- Monika Adamczyk-Garbowska, Trzy wizyty w Auschwitz , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 14 (2018)
- Israel Gutman, Barbara Engelking, O tym jak z wewnątrz warszawskiego getta patrzono na stronę aryjską z profesorem Izraelem Gurmanem rozmawia Barbara Engelking , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 1 (2005)
- Jacek Leociak, Marcin Kula, Uparta sprawa , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 1 (2005)
<< < 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 > >>
Możesz również Rozpocznij zaawansowane wyszukiwanie podobieństw dla tego artykułu.
