„Nie powinniście postrzegać tego jako wyniku naszej lekkomyślności lub tchórzostwa”. Testamenty Fajwisza Kamlarza i Abrahama Zajfa, uczestników buntu w obozie pracy przymusowej dla Żydów w Koninie
Zagłada Żydów. Studia i Materiały, No. 18 (2022), Pages: 564-573
Submission Date: 2022-01-31Publication Date: 2023-03-11

Abstract
Dnia 12 VIII 1943 r. w obozie pracy przymusowej dla Żydów w Koninie wybuchł bunt grupy więźniów. Po podpaleniu baraków, więźniowie popełnili samobójstwo. Przed buntem Fajwisz Kamlarz i Abraham Zajf, członkowie obozowego Judenratu, napisali pożegnalne listy. Sporządzone w języku jidysz testamenty są zapisem przeżyć Kamlarza i Zajfa oraz ich rodzin. Dokumenty te stanowią ważne źródło do badań nad aktami czynnego oporu Żydów w czasie Zagłady oraz nad sytuacją żydowskich więźniów obozów pracy na terenie Kraju Warty.
References
Źródła archiwalne / Archival sources
Google Scholar
Archiwum Beit Lochamej ha-Getaot
Google Scholar
, Testament Fajwisza Kamlarza, 9 VIII 1943 r.
Google Scholar
, Testament Abrahama Zajfa, 12 VIII 1943 r.
Google Scholar
Archiwum Uniwersytetu Warszawskiego
Google Scholar
RP 6383, Teczki osobowe studentów Żydów studiujących przed II wojną świato- wą na Uniwersytecie Warszawskim, Zajf Abram, 1919
Google Scholar
RP 5054, Teczki osobowe studentów Żydów studiujących przed II wojną świato- wą na Uniwersytecie Warszawskim, Motyk [Motyl] Mirla, 1919
Google Scholar
University of Southern California Shoah Foundation, Visual History Archive
Google Scholar
, Relacja Bena Guyera
Google Scholar
, Relacja Yizhaka Vaitsmana
Google Scholar
Yad Vashem
Google Scholar
TR.17/36, Official documentation of the regional Committee for the Investigation of Nazi Crimes in Poznań regarding Czarkow camp (OKP.III.DS.99/67, Okręgowa Komisja Badania Zbrodni Hitlerowskich w Poznaniu), Kantarowski Józef, Proto- kół przesłuchania świadka, 27 III 1969 r.
Google Scholar
Źródła publikowane / Published sources
Google Scholar
Aaronson Jehoszua Mosze, Alei merorot, Bne Brak: Jehoszua Aaronson, 1996.
Google Scholar
Aaronson Jehoszua Mosze, Chelmno [w:] Pinkas Gostynin. Jizker Buch, red. I.M. Biderman, Niu Jork: Gostininer Jizker-Buch Komitet, 1960.
Google Scholar
Aaronson Jehoszua Mosze, Zwój domu niewoli, tłum. Małgorzata Lipska, oprac. Łucja Pawlicka-Nowak, Konin: Muzeum Okręgowe w Koninie, 2016.
Google Scholar
Guyer B., Ibergelebt Ojszwic [w:] Gombin: dos lebn un umkum fun a jidisz sztetl in Pojln, red. Jack Ziklin i in., Niu Jork: Arojsgegebn fun der Gombiner Landsmanszaft in Amerike, 1969.
Google Scholar
red. Agnieszka Haska, Warszawa: Stowarzyszenie Centrum Badań nad Zagładą Żydów i ŻIH, 2017.
Google Scholar
Motyl Szmulik Ben Cijon, Der ojfsztand in Koniner lager, Szmulik Ben Cijon Motil [w:] Ke- hilat Konin bi-ferichata uwe-churbana, red. Mendl Gelbart, Tel Awiw: Irgun Jocej Konin be-Israel, 1968.
Google Scholar
Literatura przedmiotu / Content related literature
Google Scholar
Konarska-Pabianiak Barbara, Gostynińscy żydzi – ofiary Holocaustu, „Notatki Płockie: Kwartalnik Towarzystwa Naukowego Płockiego” 2017, nr 62/2 (251).
Google Scholar
Szner Cwi, Mifal ha-teud szel ha-raw mi-Sannik [w:] Kehilat Konin bi-ferichata uwe-chur-bana, red. Mendl Gelbart, Tel Awiw: Irgun Jocej Konin be-Israel, 1968.
Google Scholar
Tragiszer dokument fun koniner lager [w:] Pinkas Gostynin. Jizker Buch, red. I.M. Bider- man, Niu Jork: Gostininer Jizker-Buch Komitet, 1960.
Google Scholar
Ziółkowska Anna, Obozy pracy przymusowej dla Żydów w Wielkopolsce w latach okupacji hitlerowskiej (1941–1943), Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 2005.
Google Scholar
Netografia
Google Scholar
Syska Piotr, Wizyta w Gostyninie z historią w tle, 9 VII 2018, https://gostynin24.pl/index. php/item/1206-wizyta-w-gostyninie-z-historia-w-tle
Google Scholar
The Last Testament of Faivish Kamlazh from Gombin, http://www.zchor.org/ALEI3.HTM Yad Vashem, The Central Database of Shoah Victims’ Names, Shulamit Zajf, https://yvng. yadvashem.org/nameDetails.html?language=en&itemId=1831889&ind=1
Google Scholar
License
Copyright (c) 2023 Author & "Holocaust Studies and Materials"

This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.
https://creativecommons.org/licenses/by/4.0
Similar Articles
- Anna Ziółkowska, Dorota Sula, Żydzi polscy w Konzentrationslager Gross-Rosen [Anna Ziółkowska] , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: No. 17 (2021)
- Anna Ziółkowska, Camp Medicine. On Jewish Workers’ Illnesses, Suffering and Death in the Forced Labor Camps in Poznań (1941–1943) , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: No. 8 (2012)
- Jakub Chmielewski, Attitudes of Poles towards Jews in the light of occupation documents on the example of the Lublin District , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: No. 20 (2024)
- Dariusz Libionka, Jacek Leociak, 75th Anniversary of Operation Reinhardt , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: No. 13 (2017)
- Dariusz Libionka, Jan Grabowski, The Anatomy of the Incriminating Letter Regarding Father Tadeusz Puder Sent by Father Stanisław Trzeciak , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: No. 13 (2017)
- Editors, Yisrael Gutman Prize for Karolina Panz , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: No. 12 (2016)
- Barbara Engelking, Fleeing Stigmatization, Captivity, Hunger, and Death. Jews in Warsaw During the Occupation , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: No. 18 (2022)
- Grzegorz Berendt, The Price of Life, the economic conditions of the existence of the Jews on the “Aryan side” , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: No. 4 (2008)
- Barbara Engelking, Jews and Communists in Occupied Warsaw , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: No. 14 (2018)
- Andrzej Żbikowski, Texts Buried in Oblivion. Testimonies of Two Refugees from the Mass Grave at Poniatowa , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: No. 1 (2005)
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 > >>
You may also start an advanced similarity search for this article.